محتوای این مجموعه‌ها از نظر بعضی منتقدان، از قوت کافی برخوردار نبوده و گاهی اوقات مخاطبان، مجموعه‌های مذکور را فقط جهت جنبه سرگرمی آن، مشاهده می‌کردند.

به گزارش خبرنگار حوزه سینماگروه فرهنگی گروه تحریریه سایت جوان؛ جریان تولید و عرضه مجموعه های نمایشی در شبکه خانگی که به صورت جدی از سال ۸۹ با توزیع مجموعه «قلب یخی» کاری از محمدحسین لطیفی شروع شد، فصل جدیدی را در تولید آثار هنری در قالبی متفاوت گشود و مخاطبان مجموعه های نمایشی که تا پیش از آن به شکل رایگان این مجموعه ها را در قاب تلویزیون می دیدند باید از آن به بعد بابت تماشای این مجموعه ها هزینه ای پرداخت می کردند.

عبارات مهم : فساد اقتصادی – شبکه خانگی

در حدود هفت سال که این جریان در فضای فرهنگی و هنری ادامه دارد، کارگردانان نام آشنا و گاهی نیمه حرفه ای در این عرصه مشغول به فعالیت بودند. حاصل زیاد این فعالیت ها تولید آثاری میانگین و یا حتی ضعیف می باشد که هم از نظر اقتصادی و هم محتوایی دچار مشکلاتی بودند. البته آثاری بودند که در اندازه های مجموعه های حرفه ای قرار داشتند و بازار موفقی نیز پیدا کردند. ولی این مسائل از چند منظر قابل بررسی است.

از منظر اقتصادی، مجموعه «قلب یخی» بعد از ارائه آن در بازار با موجی از کپی غیرقانونی مواجه شد، به گونه ای که کارگردان آن در گفت وگو با خبرگزاری ها خبر از ورشکسته شدن تهیه کننده مجموعه داد. ولی آینده «قهوه تلخ» کاری از مهران مدیری به شکل دیگری رقم خورد و مخاطبان از این مجموعه استقبال نمودند و این استقبال تا جایی پیش رفت که کارشناسان اقتصادی از مجموعه «قهوه تلخ» به عنوان پدیده اقتصادی نام می بردند.

بعد از گذشت چند ماه با نیمه تمام ماندن دو مجموعه فوق به دلایل گوناگون، تصویر تاریکی از تولید و عرضه مجموعه های نمایشی شبکه خانگی در ذهن مخاطبان شکل گرفت. ولی با این اتفاق نه تنها از اشتیاق تهیه کنندگان و کارگردانان به ساخت مجموعه های تازه در قالب مذکور کم نشد بلکه در آن سرنوشت خبرهایی از تولید مجموعه های تازه در میان اهالی رسانه مطرح شد.

توجه گروه های متفاوت هنری به ساخت چنین محصولات، موجب شد تعداد این مجموعه ها زیاد کردن پیدا کند و این زیاد کردن انحصار این بازار را شکست. از این روی مخاطبان هر یک از مجموعه کم کردن پیدا کرد و گاهی اوقات در همان قسمت های ابتدایی تولید یک مجموعه متوقف می شد و عملاً سرمایه تولید مجموعه ها بی بازگشت باقی می ماند. البته در این رابطه نمی توان از سایه خرید نسخه های کپی شده است چشم پوشی کرد.

در مسائل اقتصادی توصیه جالب آن است که دو مجموعه «شام ایرانی» و «ساخت ایران» در سال های بعد از عرضه در شبکه نمایش خانگی، از شبکه های نسیم، آی فیلم و پنج سیما به نمایش درآمدند که این اتفاق می توانست به نفع تهیه کنندگان این مجموعه باشد که این اتفاق نیز به شکست اقتصادی بازار این مجموعه ها اذعان دارد.

اما مسئله نوظهور در این جریان، ماجرای فساد اقتصادی است که چندی پیش جهت تهیه کنندگان این مجموعه ها پیش آمد و باعث دردسرهایی جهت کارگردانان نام آشنا و مجموعه های موفق گشت. مسئله ای که باعث می شود نگاه مخاطبان به موفقیت مجموعه ها بدبین گردند و آنها را ساختگی بنامند.

جدا از بحث اقتصادی، محتوای این مجموعه ها به صورت بالقوه به منظور عبور از محدودیت های رایج، ارائه فضای شاد، رگه هایی از طنز سیاسی و رعایت شرایط حاکم بر فیلم های سینمایی، مورد رضایت مخاطبان عام قرار می گرفت. به چه دلیل که مخاطبانی که تا به آن روز مجموعه های نمایشی را با ضوابط مشخص مشاهده می کردند، می توانستند در فضایی تازه داستان ها، مسابقه ها و برنامه های سرگرم کننده دیگر را به تماشا بنشینند.

اما محتوای این مجموعه ها از نظر بعضی منتقدان، از قوت کافی برخوردار نبوده و گاهی اوقات مخاطبان مجموعه های مذکور را فقط جهت جنبه سرگرمی آن، مشاهده می کردند. از این گذشته بعضی از این مجموعه ها از داستان ها، دیالوگ ها، پوشش و آرایش هایی استفاده می کردند که با معیارهای اسلامی- ایرانی فاصله داشتند.

نکته مهم آن است که این اختلاف با معیار باعث آن می شود که سبک زندگی مخاطبان این مجموعه ها بعد از گذشت چند سال آسیب ببینند و در مراحل بعدی ناهنجاری های اجتماعی به هنجار تبدیل شوند. بنابراین شایسته است که مسئولین فرهنگی نظر خاص ای به روند ساخت این مجموعه ها داشته باشند و آثار آنها بر مخاطبان را بررسی نمایند. مسئولین فرهنگی در این رابطه می توانند از پژوهش های کارشناسان رسانه و فرهنگ بهره جویند.

گزارشی از مسعود وثوقی

انتهای پیام/