واقعا بازار مسکن از رکود خارج میشود؟

رکود بازار مسکن که نتیجه سیاست‌های غلط دولت نهم و دهم و زیاد کردن ۷۰۰درصدی قیمت زمین و مسکن بود در حالی ادامه دارد که انتظار جهت مشخص شدن انتخابات ریاست جمهوری نیز باعث شد در دو ماه گذشته تعداد معاملات کم شود.

عبارات مهم : افزایش وام مسکن – نتیجه انتخابات
اما مشخص شدن نتیجه انتخابات از یک سو و نزدیک شدن به تکمیل واحدهای باقیمانده مسکن مهر از سوی دیگر اجرای برنامه‌های تازه دولت انتظار رونق در بازار مسکن را پررنگ کرده هست. دولت یازدهم در بخش مسکن و جهت منزل دار شدن اقشار متفاوت برنامه‌های مختلفی تدارک دید ولی ناتمام ماندن مسکن مهر و هزینه‌های سنگین آن موجب شد دولت ابتدا به خاطر تعهد به متقاضیان مسکن مهر اتمام آن را در اولویت قرار دهد.

با نزدیک شدن به آخر کار دولت یازدهم مسکن مهر نیز به روزهای نهایی خود نزدیک می‌شود و به این ترتیب دست دولت جهت اجرای برنامه‌های مسکنی خود بازتر خواهد بود. البته برنامه‌هایی مانند زیاد کردن وام خرید از ۲۰ میلیون به ۱۶۰ میلیون، نوسازی و ساخت مسکن روستایی و ساخت مسکن با کمک نهادهای حمایتی شروع شده است و این‌طور نیست که ساخت مسکن معطل مسکن مهر مانده باشد ولی اجرای کامل برنامه‌ها با وجود نابسامانی باقی مانده از دولت قبل و برنامه مسکن مهر که بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان منابع دولتی را بلعید تقریباً کاری سخت بود.

افزایش ۷۰۰ درصدی قیمت مسکن در ۸ سال کسانی که تلاش می‌کنند استمرار رکود بازار مسکن را به دولت نسبت دهند هرگز میل به ندارند اوج رفتن افسارگسیخته قیمت‌ها بخصوص از سال ۹۰ تا ۹۲ و تأثیرش بر اوضاع کنونی مسکن را به خاطر بیاورند. از سال ۸۴ تا ۹۲ جهش ناگهانی در قیمت زمین رخ می‌دهد و در طول ۸ سال قیمت ها زیاد از ۷۰۰ درصد اوج می‌رود که موجب تلاطم در بازار مسکن شد و آثار آن همچنان در این بازار نمود دارد چون زمین یکی از مهم‌ترین عوامل تورم شدید قیمت مسکن است.طی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ قیمت زمین از متری ۶۴۰ هزار تومان به متری ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در شهر پایتخت کشور عزیزمان ایران زیاد کردن یافته که ۷۰۰ درصد و معادل ۸.۶ برابر زیاد کردن قیمت را نشان می‌دهد.

اهمیت این آمار در حال حاضر به خاطر انتخابات ریاست جمهوری و ایراد بعضی نامزدها به دولت است که آیا از ویرانی‌هایی که دولت قبل در اقتصاد به وجود آورده سخن می‌گوید. در حالی که هنگامی جهش قیمتی با این دامنه نوسان رخ می‌دهد آثار آن سال‌ها باقی می‌ماند و فقط محدود به یک یا دو دولت نمی‌شود.

یکی از نتیجه های ۸ سال بحران در بازار مسکن استفاده دلالان از این اوضاع است که با بهره بردن از تسهیلات با سود کم خانه‌هایی ساختند که اکنون خالی مانده است چون متقاضیان واقعی بازار توان خرید این خانه‌های گرانقیمت با متراژهای اوج را ندارند. نتیجه چنین رویکردی، علاوه برایجاد رانت جهت گروه‌های خاص تعادل قیمت عرضه مسکن را به هم ریخت و آثارش حتی در دولت‌های دیگر نیز دیده خواهد شد.

دولت در ۴ سال اخیر تلاش کرده تا با اجرای برنامه‌های کارآمد علاوه بر سر و سامان دادن به بازار مسکن، ساماندهی مسکن مهر، توجه به توسعه‌ای شدن بانک مسکن و زیاد کردن قدرت خرید متقاضیان با زیاد کردن سقف وام مسکن و تنوع بخشیدن به وام‌ها منزل دار شدن مردم را تسریع ببخشد.

ساخت مسکن جهت دهک‌های میانگین و پایین

یکی دیگر از معضلات باقی مانده دولت قبل در بخش مسکن ساخت مسکن لوکس است که علی رغم نیاز مردم خالی باقی مانده‌اند. هم‏ اکنون حدود ۲ میلیون و۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی در کشور شناسایی شده است هست، در حالی که حدود ۳۰ درصد از جمعیت شهری کشور در بافت‏ های فرسوده و سکونتگاه‏‏های غیررسمی زندگی می‏کنند که نشان از سیاست ‌های غلط در بازار مسکن هست. ناتوانی سازندگان در فروش واحد‌های مسکونی ساخته‏ شده است به خاطر کم کردن قدرت خرید خانوارها، یکی از دلایل مهم رکود بخش مسکن طی سال‏های اخیر تاکنون بوده است.

متقاضیان واقعی در اولویت دولت

برنامه دولت جهت ساخت مسکن جهت متقاضیان واقعی متمرکز شده است هست. در حال حاضر تقاضا جهت مسکن کوچک و ارزان‌قیمت اوج بوده و اقشار کم‏درآمد از تأمین مسکن حداقلی ناتوان هستند؛ این مسائل باعث شده است هم‌اکنون سیاست‏ های حمایت از سمت تقاضای مسکن و اصلاح سمت عرضه در پاسخ به نیاز بازار در اولویت برنامه‌های مسکنی دولت قرار گیرد.ساخت مسکن در بافت‌های ناکارآمد و فرسوده یکی از برنامه‌های مهم دولت هست. با توجه به آماده بودن زمین در این نوع ساخت و ساز و بهره بردن از زیربناها، نوسازی بافت‌های فرسوده ساخت مسکن کم هزینه را میسر می‌کند. به گفته محمدسعید ایزدی معاونت عمران بهسازی شهری وزیر راه و شهرسازی یکی از گام‌های تحقق این هدف تدوین برنامه جامع بازآفرینی شهری در ۴۹۵ شهر مشتمل بر ۶۰ هزار هکتار بافت‌های میانی بالغ بر ۱۰۰۰ محله، در ۱۶۸ شهر با وسعت ۲۵ هزار هکتار بافت تاریخی بالغ بر ۶۰۰ محله و در ۹۱ شهر با وسعت ۴۵ هزار هکتار سکونتگاه غیر رسمی و ۱۱۰۰ محله و همچنین تهیه برنامه عملیاتی جهت ۲۷۲ محله در ۸۳ شهر در سال ۱۳۹۵ (۵۸ محله تاریخی، ۲۷ محله ناکارآمد میانی و ۱۸۷ محله در سکونتگاه‌های غیر رسمی) مطالعات دقیقی صورت گرفت.

پیگیری مسکن اجتماعی

برنامه دیگر دولت جهت کمک به اقشار پایین، مسکن اجتماعی است که اسفندماه سال گذشته شرح آن ابلاغ شد. بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در دو قالب مسکن حمایتی (کمک به ساخت و خرید مسکن ملکی و کمک بلاعوض) و مسکن اجتماعی (کمک به ساخت مسکن استیجاری، پرداخت کمک اجاره و وام قرض‌الحسنه) باید این طرح را پیش ببرد که در مجموع به تأمین هر سال ۱۰۰ هزار واحد مسکونی اقدام خواهد کرد. مابقی ساخت و سازها باید به وسیله بخش شخصی انجام شود که نهادهای مالی باید وظیفه شارژ و تأمین نقدینگی آن را بر عهده بگیرند.

افزایش وام مسکن

افزایش وام مسکن با سپرده‌گذاری جهت منزل اولی‌ها و بدون سپرده‌گذاری جهت اقشار متفاوت برنامه‌ای است که شروع شده است و می‌تواند به‌عنوان محرک بازار مسکن باشد. بخش زیادی از معاملات در ماههای گذشته ناشی از جنبش تقاضای مصرفی بخصوص منزل اولی‌ها بوده که پرداخت تسهیلات به آنها توانست قدرت خرید متقاضیان را تا حد توانمند شدن جهت خرید و انجام معامله، زیاد کردن دهد و رشد معاملات مسکن را به وجود بیاورد. کم شدن قیمت سود تسهیلات خرید مسکن موجب جالب شدن تسهیلات جهت دهک‌های میانگین رو به پایین جامعه، بوده هست. به این ترتیب به نظر می‌رسد مسائل بخش مسکن با اجرای این برنامه‌ها بتدریج کمتر شود و متقاضیان بتوانند با هزینه مناسب‌تر منزل دار شوند و انتظار از دولت جهت ساماندهی بازار مسکن مانند بازارهای دیگر محقق شود.

مردم، چشم به راه خروج مسکن از رکود

منبع: روزنامه ایران

واژه های کلیدی: افزایش وام مسکن | نتیجه انتخابات | برنامه | تسهیلات | بازار | میلیون | برنامه | افزایش