به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت؛ هنردرمانی از دیرباز جهت درمان مسائل و معضلات معنوی و روانی در جوامع متفاوت به کار رفته هست. این روش از ابزار‌های هنری جهت درمان و تسکین اختلالات متفاوت روانی افراد استفاده می کند. مبحث هنردرمانی مورد توجه اندیشمندان و فیلسوفان بزرگی از جمله ارسطو بوده هست. به عقیده او تماشای نمایش باعث آرامش تماشاگر و کاسته شدن از بار غم و اندوه و عقده‌های روانی او می شود. به عبارتی دیگر شاخصه پالایندگی تئاتر، روح را تسکین می دهد. ارسطو با عناوینی چون “کاتارسیس” یا “پالایش روانی” تا حدود زیادی وارد این مبحث شده است هست؛ ولی “زیگموند فروید” پدر علم روان کاوی، کاربرد روانشناسانه هنر را مطرح کرد و این روش را به یکی از شیوه‌های موثر روانشناسی امروز تبدیل کرد.

یکی از شاخه‌های این روش درمانی، “بازی درمانی” است که از متد‌های تاثیرگذار آن می‌توان به سایکودرام اشاره کرد. سایکودرام به بیان عاطفه و احساسات درونی در هنر می پردازد که در جهت رشد و خلاقیت درونی افراد و توان بخشی بیماران و معلولان ذهنی و جسمی بسیار موثر هست. افراد در تئاتر درمانی با بازی کردن در قالب کاراکتر‌های متفاوت فرصتی دارند تا با استفاده از ابزار نمایش کشمکش‌ها و مسائل درونی خود را بازگو کنند. جهت این کار تکنیک‌های مختلفی از قبیل صندلی داغ، مضاعف سازی، پلیس مخفی، اتاق تاریک، پنج سال بعد، خودگویی و … وجود دارد. همچنین به عقیده روانشناسان، سایکو درام می تواند روشی مناسب جهت مسائل عاطفی کودکان باشد و در بعضی موارد نیز منجر به خودآگاهی هیجانی شود. سایکودرام در کشور عزیزمان ایران از سال ۱۳۴۸ در مرکز روان پزشکی حافظیه شیراز شروع به کار کرد و امروزه در کشور عزیزمان ایران به عنوان روشی درمانگر و توان بخش و همچنین بعضا به عنوان ورکشاپ بازیگری جهت تحلیل و شناخت بازیگران بر روی نقش به کار می رود.

ایران در حوزه تئاتر درمانی عمری ۵۰ ساله دارد

رسول حق شناس بازیگر، کارگردان و درمانگر سایکودرام در گفتگو با خبرنگار ما گفت: کشور عزیزمان ایران در حوزه تئاتر درمانی از بعد نظری عمری ۵۰ ساله دارد و طی ۱۰ سال اخیر این روش عملی شده است است.

چرا سایکودرام در کشور عزیزمان ایران پیشرفت نمی‌کند؟

وی در خصوص اوضاع سایکودرام در کشور عزیزمان ایران افزود: در حال حاضر در کشور ما پتانسیل مورد نیاز وجود دارد، ولی نبود انگیزه و بستر مورد نیاز باعث شده است تا امروز در کشور عزیزمان ایران تئاتر درمانی در جایگاه مناسبی نباشد.

او با اشاره به قدمت ۱۵۰ ساله تئاتر درمانی در دنیا ادامه داد: سال‌ها از ورود این علم به کشور عزیزمان ایران می گذرد، ولی دانشگاه و سمیناری در این زمینه نداریم. شاید ۴۰ یا ۵۰ سال دیگر رفقا به این فکر بیفتند که باید فکری کرد. زمانی می رسد که ما دیگر نیستیم و دیگر از این تجربیات نمی توان استفاده کرد. امیدوارم روزی نرسد که حسرت این تاخیر را بخوریم.

حق شناس در خصوص آموزش سایکودرام گفت: متاسفانه در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به این مورد توجهی نشده و حتی با وجود پیگیری‌هایی که در این زمینه کردم تنها به برگزاری چند کارگاه آموزشی کوتاه مدت در دانشگاه ختم شد و دانشگاه‌ها حاضر به برگزاری دوره‌های آموزشی مربوطه نشدند. با توجه به فعالیت ۱۳ ساله‌ای که در این زمینه دارم، این ۵ سال اخیر را به آموزش و برگزاری ورکشاپ پرداختم. تئاتر درمانی در کشور عزیزمان ایران به شدت نیاز است و من حاضرم در سرتاسر کشور کارگاه آموزشی برگزار کنم. همچنین کارگاه‌هایی که برگزار کردم کاملاً از طریق انجمن دانشجویی و به هزینه خود دانشجو‌ها بوده و مسئولان دانشگاه هیچ تلاشی در این باره نکردند. به درخواست دانشجویان دانشگاهی، کارگاهی در آنجا برگزار کردم و با توجه به شرایط دانشجویان و نبود حمایت از طرف مسئولان دانشگاه، کلاس با ۵۰ هزارتومانی که دانشجویان جمع آوری کردند برگزار شد. در سی و پنجمین جشنواره تئاتر فجر هم توانستم کارگاه تئاتر درمانی برگزار کنم و امید به ادامه آن داشتم، ولی ظاهرا تبی بود که ایجاد شده است بود و بعد هم همگی فراموش کردند.

نمایش بسیار کمک کننده است

هنردرمانی از دیرباز جهت درمان مسائل و معضلات معنوی و روانی در جوامع متفاوت به کار رفته هست؛ ولی …

وی ادامه داد: جهت نخستین بار تئاتر درمانی را در کشور تئوریزه کردم و چند سالی می شود که با بچه‌های سندروم دان کار می کنم. این بچه‌ها را به وسیله تئاتر درمانی به جایی رساندم که جهت نخستین بار در دنیا سندروم دانی‌ها در خیابان، تئاتر خیابانی اجرا کردند. با این حال حتی لبخندی از جانب مسئولان ندیدم. با بنیاد نخبگان و دانشگاه پایتخت کشور عزیزمان ایران این عنوان بین المللی را مطرح کردم، ولی هیچ حمایت یا کمکی جهت کارگاه و دوره هایم نشد.

این درمانگر با اشاره به اینکه هیچ حمایتی نمیشود، افزود: تا زمانی که آموزش و حمایت کافی را در تئاتر درمانی نداشته باشیم، این روش درمانی در کشور ازبین می رود. من از ۸ کشور دنیا دعوت به کار شدم، با این حال با نداشتن هیچ حمایتی هنوز در کشور عزیزمان ایران فعالیت می کنم.

به تعداد تمامی افراد روی کره زمین می توان تئاتر درمانی داشت

این کارگردان تئاتر راجع به اینکه تئاتر درمانی فقط جهت بیماران هست، گفت: به تعداد افراد روی کره زمین می توان تئاتر درمانی را انجام داد؛ حال این درمان می تواند جهت بیمار روانی‌ معلول ذهنی و یا افراد عادی هم باشد و هیچ مشکلی ندارد که افراد عادی هم آن را تجربه کنند تا بتوانند زندگی شادتری داشته باشند. به عقیده من این درمان در زمینه اعتیاد و حتی جهت زندانیان نیز موثر است.

تئاتر درمانی می تواند مخرب باشد

حق شناس با تأکید بر الزام دوره دیدن جهت تئاتر درمان‌ها گفت: امروزه در کشور این کار تجربی شده است و افراد اکثراً بدون آموزش و تخصص مورد نیاز دست به تئاتر درمانی می زنند که این امر می تواند منجر به نتیجه معکوس در درمان و حتی اثرات مخرب شود. علم و دانش کافی لازمه تئاتر درمانی است و اگر درمانگر، دوره دیده و از علم و تجربه کافی برخوردار باشد، امکان ندارد که این روش درمانی اثر مخربی روی افراد بگذارد.

چرا سایکودرام در کشور عزیزمان ایران پیشرفت نمی‌کند؟

سایکودرام مقوله‌ای کاملا درمانی است

این بازیگر تئاتر در پاسخ به اینکه آیا سایکودرام به بازیگران جهت بازی در تئاتر کمک می کند؟، گفت: بازیگر آنچنان نیازی به این مقوله ندارد و این روش بحثی کاملا درمانی است و فقط می تواند جهت روان بازیگر کمک کننده باشد. تئاتر درمانی پروسه‌ای کاملا درمانی است و جهت افرادی مناسب است که می خواهند سطح کیفی زندگیشان را بالا ببرند. سایکودرام حلال مسائل تئاتر نیست و تغییری در کیفیت تئاتر و جشنواره‌ها ایجاد نمی کند.

وی در آخر خاطرنشان کرد: من در حوزه علمیه درس خواندم و تئاتر را کاملا حرفه‌ای کار می کنم؛ فکر می کنم تنها روحانی‌ هستم که به طور حرفه‌ای فعالیت تئاتری انجام می دهم. خرد با هنر به وجود می‌آید و تا زمانی که هنر نباشد، خردی هم در کار نیست؛ این موضوعی است که مسئولان باید فکری به حال آن کنند.

هنردرمانی از دیرباز جهت درمان مسائل و معضلات معنوی و روانی در جوامع متفاوت به کار رفته هست؛ ولی …

انتهای پیام/

واژه های کلیدی: دانشگاه | بازیگری | بازیگران | بازیگر | آموزشی | مسئولان | دانشگاه | برگزاری | تئاتر | ایران | آموزش