به گزارش خبرنگارحوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت جوان؛ چند هفته ای ست مستندی از شبکه دو روی آنتن رفته که روایتی راحت دارد. داستان هایی راجع به معلمانی فداکار و دانش آموزانی امیدوار. در قسمت های ابتدایی این گمان می رفت که شاید این مجموعه حاصل هیجان و ذوق تیم تهیه ی این مستند است که موضوعاتی بکر و اتفاقاتی راحت و شیرین را دستمایه قرار داده اند. ولی حالا که قسمت هاى ديگر این سری مستند هم پخش شده است می توان گفت با توجه به تمام کمی و کاستی ها، با کاری حساب شده است و دقیق مواجهیم.

بعد از مدت ها مستندی روانه آنتن رسانه ملی شده است که نه رپرتاژ آگهی ست و نه دنبال شعارهای طول و دراز. نخستین چیزی که در این سری مستند به چشم می آید، سادگی روایت هست. در دوره ای که مستند سازها دوربین می کارند و مصاحبه ها را به هم می چسبانند، دیدن کاری که پر از قاب های کارت پستالی و قشنگ و نریشن ها کوتاه هست، همه را به ذوق می آورد. همکاری وزارت آموزش و پرورش در تهیه این برنامه باعث نشد کاری کلیشه ای ببینیم در دفاع جانانه و بی مهابا از آموزش و پرورش.

غوغایی بدون شعار

شجاعت آموزش و پرورش در نشان دادن نیمه ی خالی لیوان ستودنی ست. ولی به خوبی می بینیم که این مستند هوشمندانه حرف مهمی را به گوش مخاطب می رساند: هر جای این کشور، حتی اگر یک دانش آموز باشد، معلم و مدرسه هست. با تمام نبود امکانات، ذوق و شوق دانش آموزان از یک طرف و فداکاری های معلمان از طرفی دیگر، تصویری جالب به مخاطب می دهد.

نکته بسیار ارزشمندترِ این مستند خط موازی روایت معلم و مدرسه، یعنی زندگی بومی و روستایی ست. چه این اتفاق فکر شده است باشد و چه جهت پر کردن های خلاء داستانی، روایتی منسجم را ساخته هست. لابه لای درس دادن معلم و مسیر صعب العبوری که می پیماید تا به مدرسه برسد، نان می بینیم، درخت می بینیم، تلاش روستائیان، گوسفند و چرا، آواز محلی و هزار تصویر و قاب زیبا. این روایت های موازی مثل پیچکی دور روایت معلم و مدرسه می پیچد و به قشنگی آن می افزاید.

نقد مهمی که بر این مستند می رود، شاید نقطه قوت این مستند باشد. نماهای طولانی و کند. شاید در عصر سرعت و روایت های پیچیده، این گونه تصویرهای خسته کننده به نظر بیایند. ولی نگارنده، نظری متفاوت دارد. نماهای طولانی به مخاطب اجازه می دهد همزمان به صدای محیط گوش دهد، کوه و درخت را نگاه کند، خاطره ای را زنده کند و باز برگردد به روایت و داستان مستند. زندگی روستایی هنوز همین قدر آرام و کند هست. شاید اگر این مستند به گروه دیگری سپرده می شد، شکل متفاوتی از زندگی تصویر می شد. ولی هر چه است این شیوه از روایت مدت ها بود که جایش در شبکه های پربیننده ی تلویزیون کم بود.

نکته نهایی در مورد این مستند، صداقت مشهودِ آن هست. شاید به علت این که در تولید این مستند قرار بر گفتن دیالوگ و مونولوگ در برابر دوربین نبوده، بازیگری و نمایشی در کار نمی بینیم. در خیلی از نماها احساس می شود که افراد جلوی دوربین انگار تیم تصویربرداری را نمی بینند. اگر چه گاهی گفتن بعضی کلمات که خیلی رسمی و سنگین هست، کمی از این سادگی فاصله می گیرد. باید قبول کرد که یک روستایی که شاید در کل زندگی اش قرار هست، یک بار تصویرش ضبط و پخش شود، دوست دارد عالی ترین لباسش را بپوشد، حتی جهت دوشیدن شیر یا بردن دام ها به چرا. همه ی اینها شاید ناچاری های ساخت یک مستند بومی و محلی باشد.

مجموع سری مستند «غوغای بی هیاهو» می‌تواند آینده خوبی از مستندهای مشارکتی را رقم بزند.

در مجموع سری مستند «غوغای بی هیاهو» می تواند آینده خوبی از مستندهای مشارکتی را رقم بزند. نشان دادن یک غوغا، بدون هیاهوی شعار و آگهی و نمایش های بیهوده.

مستند «غوغای بی هیاهو» کاریست از گروه اجتماعی فرهنگی که با همکاری وزارت آموزش و پرورش و تهیه کنندگی مهدی بابایی پنجشنبه هر هفته ساعت ۱۹:۳۰ از شبکه دو سیما پخش می شود.

انتهای پیام/

واژه های کلیدی: دوربین | تصویری | برنامه | مستند | مدرسه | مخاطب | زندگی | تصویر | آموزش