به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت؛ در میان کارهایی که از فروردین ماه امسال به صحنه رفته، نمایش کمدی «غول بزرگ مهربان» به کارگردانی مریم کاظمی، با حضور عمو فیتیله‌ای‌ها و حسین محب اهری، چهره‌های شناخته شده است و فعال حوزه کودک یکی از کارهای موفق فعلی هست. نمایشی که از نخستین روزهای فروردین ماه در سالن تئاتر آسمان در خیابان زعفرانیه پایتخت کشور عزیزمان ایران در حال اجراست.

در همین رابطه با مریم کاظمی، کارگردان این نمایش به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه آن را می‌خوانید.

در ابتدا از ورودتان به حوزه کودک بگویید، چه شد که وارد این عرصه شدید؟

کودکان هم به امید نیاز دارند ، از شادابی تئاتر کودک در کارهای بزرگسال هم استفاده می‌کنم

سال ۶۶ بصورت حرفه‌ای با کار بزرگسال وارد حوزه تئاتر شدم و تقریبا تا سال ۸۵ که نخستین تئاتر کودک را بصورت حرفه‌ای اجرا کردم، هیچگاه تصور ورود به حوزه کودک را نداشتم؛ هر چند سال ۷۳ بصورت کاملا اتفاقی با آقای فیاضی یک کار جهت کودکان اجرا کرده بودم.

در واقع جرقه حضور من در حوزه کودک به اجرای چند کار در جشنواره عروسکی بر‌می‌گردد. ماجرا از این قرار بود که سال ۸۶ شهرداری مسابقه‌ای برگزار کرد که طی آن به ۱۰ متن اول برگزیده وقت اجرا در فرهنگسراها داده می‌شد. متن ما در این مسابقه های رتبه سوم را کسب کرد و ما تا اسفندماه نمایش‌مان را اجرا کردیم.

با وجود اینکه هم چنان بصورت جدی قصد ورود به حوزه کودک را نداشتم و خودم را متخصص این حوزه نمی‌دیدم، چنین فعالیت‌هایی باعث شد تا با تمرکزی زیاد بر کارهای کودک، آشنایی بیشتری با پارامترهای این حوزه پیدا کنم. مطالعاتم را زیاد کردم و بعد از مدتی با تلفیق آنها با تجربیاتم در تئاتر بزرگسال سبک و روش خودم را در شیوه اجرا پیدا کردم، شیوه ای که برآیند تمایلات و علاقه من هست. در حال حاضر کار تئاتر بزرگسال هم انجام می‌دهم و از نشاط و شادابی کار کودک در کارهای بزرگسال هم استفاده می‌کنم.

به نظر شما تئاتر جهت کودکانِ این دوره چه شاخصه هایی باید داشته باشد؟

کارگردان نمایش «غول بزرگ مهربان» گفت: در حال حاضر کار تئاتر بزرگسال هم انجام می‌دهم و از شادابی کار کودک در کارهای بزرگسال هم استفاده می‌کنم.

به اعتقاد من تحولات این دوره اکثرا تکنولوژیک است و تئاتر کودکی که مورد نظر شماست، بر اساس کودکِ دوره شکل نمی‌گیرد. تئاتر کودک بر اساس رمان، درام و گفتن قصه‌ها از طریق عملِ درست شکل می‌گیرد، همان چیزهای که ما از طریق آموزش به فرزندانمان تلاش در گفتن آن داریم.گمان بسیاری از فعالان حوزه کودک بر کارکرد آموزشی، تربیتی و یا سرگرم کنندگی است در حالی که من اعتقاد دارم این کارکرد به تنهایی هیچ کدام این موارد نیست و از طرفی همه اینهاست.

از طرفی بااهمیت ترین نکته‌ای که باید در کارِ کودک لحاظ شود ایجاد جذابیت و سرگرم کنندگی هست. یک نمایشِ سرگرم کننده فضا را جهت حرف زدن فراهم می‌کند. انیمیشن‌های والت دیزنی دقیقا گواه این عنوان هست؛ داستان خوب گفته شده است و متعلق به رده سنی خاصی نیست، در نتیجه مخاطب فراگیر دارد. اگر قصه‌ای که خوب گفته نشود، از هر تکنولوژی که استفاده کند با شکست مواجه خواهد شد. اشراف بر داستان، شناخت آن و مدیوم‌های مورد استفاده بسیار اهمیت دارد.

معمولا به سراغ چه موضوعاتی می‌روید؟ آیا کارهای بومی برایتان اولویت خاصی دارد؟

بومی یا خارجی بودن متن جهت من اولویتی ندارد. به سراغ کارهایی می‌روم که حرفی بزرگ جهت گفتن داشته باشد و وقت آفرینش حرکت و شکل را به من بدهد. بطور مثال در نمایش «غول بزرگ مهربان» بخشی است که ممکن است از طرف خیلی‌ها دریافت نشده باشد، امید؛ ما جهت آینده کودکانمان به امید نیاز داریم. اگر کودکی امیدوار نباشد و انگیزه حلِ مسئله و امید به ایجاد عوض کردن نداشته باشد، قطعا دیگر جهت آینده زحمت نخواهد کشید، مهم این است که کودک بداند عوض کردن ممکن هست. کودک با دیدن چنین نمایش‌هایی می‌آموزد که از طریق گفتگو، راه و روش صحبت با کسی که همه از او می‌ترسند را یاد بگیرد تا بتواند مشکلی را حل کند؛ هدفی که به نظر من بزرگ آمد.

داستانک‌های دیگر کار هم آموزنده هست؛ بطور مثال غول بزرگ مهربانِ نمایش آدم نمی‌خورد، بعد غول‌ها الزاما بد نیستند و نباید سریع قضاوت کنیم. او بعضی کلمات را اشتباه می‌گوید دقیقا مثل فرزند ها. در یک کلام اعتماد، دوستی و رویاپردازی در دل قصه مهم جاگرفته است.

از مسائل پیش روی کار جهت کودکان بگویید.

کودکان هم به امید نیاز دارند ، از شادابی تئاتر کودک در کارهای بزرگسال هم استفاده می‌کنم

ما تنها بخشی از تئاتر را در دست داریم و وظیفه انجام دادن آن‌ها را به درستی بر اساس مطالعه و شیوه صحیح داریم، ولی بعضی مسائل از دست ما خارج هست. مسئولان تنها یک مکان در اختیار ما می گذارند و سپس گروه‌ها را به حال خودشان رها می‌کنند. در حال حاضر ما همه چیز را خودمان باید تهیه کنیم؛ صدا، دکور، خدمات، تبلیغات، هزینه ها، گریم و … مسلما گروه ها نمی توانند همه اینها را تامین کنند.

به علاوه اینکه در بعضی سالن‌ها بابت همین سالن باید درصدی پول پرداخت کرد و واقعا به گروه های تئاتری اجحاف می شود. مرکز هنرهای نمایشی در چند سال گذشته در حال سلب مسئولیت از خودش است تا پاسخ گو نباشد. امکاناتی داده نمی‌شود و هزینه‌ها بصورت کارشناسی برآورد نمی شود. باور کنید تئاتری ها خیلی غیرت دارند که هنوز مانده‌اند. به خودِ من واقعا سخت می‌گذرد و جهت هر کار زیر بار قرض می‌روم. بهر حال من یک گروه هنری دارم و باید برایشان درآمد ایجاد کنم تا بخشی از هزینه‌های زندگیشان تامین شود. باید درآمد داشته باشیم تا بتوانیم بمانیم؛ وگرنه سرنوشتی شبیه خیلی از کارخانه های این روزها پیدا خواهیم کرد.

استقبال مردم و مخاطبتان در این سالها چطور است؟

مخاطب کودک همیشگی است و هیچ وقت تمام نمی‌شود. یک چشمه‌ زاینده هست. هر سال و هر دقیقه کودکانی متولد می‌شوند که بزرگ و بالنده می شوند و متقاضی دیدن نمایش ها و فیلم های کودک هستند. بعد هر لحظه باقی خواهد ماند. پدر و مادرها مایلند تا در کشور خود کودکشان را از لحاظ فرهنگی تغذیه کنند. به نظر من همه نوع کار باید باشد و این خود مخاطب است که تصمیم می‌گیرد چه کاری را ببیند و کدام را نبیند. ما از مردم متشکریم، اگر حمایت مردم نباشد همین سوسوهای امید از بین خواهد رفت.

کارگردان نمایش «غول بزرگ مهربان» گفت: در حال حاضر کار تئاتر بزرگسال هم انجام می‌دهم و از شادابی کار کودک در کارهای بزرگسال هم استفاده می‌کنم.

از نظر شما تئاتر بد چه شاخصه هایی دارد؟

باید همه نوع کاری وجود داشته باشد و من عقیده دارم باید مخاطب تصمیم بگیرد. اگر جهت کاری مخاطبی وجود دارد و کسانی هستند که آن کار درست است و می روند آن را ببیند، بعد باید باشد. نمی‌شود یک نسخه از پیش تعیین شده است جهت همه تعیین کرد. من اگر تشخیص بدهم چیزی مجاز نیست، امکان ندارد در کارم از آن استفاده کنم. ولی کارهای دیگر را هم تخطئه نمی‌کنم، چون آنها هم مخاطب خودش را دارد. الزاما اگر آن کار تعطیل شود مخاطب آن کار به دیدن کار من نمی‌آید. بعضی از این تئاترهای آزاد مخاطب انبوه دارند، حالا با وجود این مخاطب انبوه می‌توان تغییراتی را بوجود آورد تا این گروه ها با امکانات و دانش خودشان به مرور وقت سطحشان را بالا ببرند.

آیا با وجود سالن های شخصی تئاتر موافقید؟

سالن های شخصی از یک جنبه بسیار خوب هستند؛ اینکه کار در سطح شهر پراکنده و تقسیم می شود و آدمهای زیادی یاد می‌گیرند که تئاتر وجود دارد، ولی رسیدن به کیفیت مطلوب به وقت نیاز دارد. اکنون در دوره گذر هستیم. بزرگترین ایراد سالن های شخصی اجاره دادن سالن‌هاست و کاری به فروش نمایش ندارند؛ آنها به نوعی دکان هستند، بنابر این حمایتی از تئاتر نمی‌شود. اکثر جوانان تازه کار مجبورند جهت گرفتن سالن و ارائه کار هزینه کنند تا دیده شوند و رشد کنند.

کودکان هم به امید نیاز دارند ، از شادابی تئاتر کودک در کارهای بزرگسال هم استفاده می‌کنم

آیا به اجراهای خارجی نیز فکر می کنید؟

من جهت مردم کشور عزیزمان ایران کار می‌کنم؛ مردم کوچه و خیابان و خانواده‌هایشان. اگر شرایط اجرا در خارج از کشور پیش بیاید، قطعا می رویم ولی برنامه ریزی جهت تولید کار جهت اجرا در خارج از کشور ندارم و هدفم نیست.

به نظرتان تئاتر مظلوم است؟

خیر ! شرایط است که مظلوم هست. اتفاقا تئاتر بسیار نیرومند است و وجود دارد، چه بخواهیم و چه نخواهیم. این آدمهای سیاسی و تجاری هستند که آنقدر کوچک و آنقدر بد فکر می کنند که اگر از جایی پول در نمی آورند بعد فایده ندارد. آنها باید فرهنگی فکر کنند.

برخی می پرسند به چه دلیل مردم باید تئاتر ببینند، نظر شما در این باره چیست؟

تئاتر از چیزهایی می‌گوید که ممکن است ما به آن فکر نکرده باشیم. تئاتر تخیلات ما را گسترش می‌دهد و شرایطی بوجود می‌آورد تا احساساتی را تجربه کنیم که قبلا تجربه نکرده باشیم، تئاتر جادوی ارتباط زنده تماشاچی با مخاطب هست. نفسی که بازیگر می‌کشد با نفس تماشاچی همگام می‌شود و همان لحظه گفتن بازیگر در حال فکر به این است که آیا چیزی که در حال گفتنش هستم به درد تماشاچی می‌خورد یا خیر.

من دعوت می‌کنم از همه کسانی که تا حالا تئاتر را تجربه نکرده‌اند، یکبار به تئاتر بیایند و مطمئنم که برایشان خوشایند خواهد بود و مثل یک رویای قشنگ تجربه خوبی را برایشان رقم خواهد زد.

گفتگو از سمیه سلامت

انتهای پیام/

واژه های کلیدی: استفاده | کودکان | نمایش | مخاطب | تئاتر | تئاتر | اخبار هنرمندان |