اطلاعیه سایت
مردم اقصی نقاط کشورمان فرا رسیدن آخرین چهارشنبه سال را با برگزاری مراسمهایی خاص جشن میگیرند.
به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت جوان؛ چهارشنبهسوری یکی از جشنهای ایرانی است که در آخرین شب چهارشنبه سال برگزار میشود. این جشن ملی پیش از اسلام در وقت مشخصی برگزار نمیشد، ولی با ورود اسلام به کشورمان در آخرین شب چهارشنبه سال برگزار شد؛ لیکن اعراب روز چهارشنبه را روز نحس و شومی میدانند.
بنا بر این گزارش، واژه چهارشنبهسوری از دو واژه چهارشنبه و سوری تشکیل شده است هست. واژه سور به معنی جشن هست. در دوران باستان در روز چهارشنبهسوری آتش بزرگی برافروخته میشد که تا برآمدن خورشید روشن میماند. مردم با پریدن از روی این آتش میخواندند: «زردی من از تو/سرخی تو از من»
چگونه چهارشنبهسوری را جایگزین چهارشنبهسوزی کنیم؟
شایان ذکر هست؛ در اصل مراسم برافروختن آتش در مراسم چهارشنبهسوری و پریدن از روی آن نشانگر مراسمی جهت تطهیر و پاکسازی مذهبی در میان زرتشتیان بود. البته چهارشنبهسوری جشنی نیست که به دین یا قومیت خاصی وابسته باشد. به عنوان مثال تهرانیان در گذشته در شب چهارشنبهسوری حاجت خود را از توپ مروارید میخواستند. توپ مروارید، توپ نظامی است که پیش از این در میدان ارگ پایتخت کشور عزیزمان ایران و روبه روی نقارهخانه قدیم قرار گرفته بود. این توپ نظامی بزرگ در سال ۱۲۳۳ شمسی به دستور فتحعلی شاه قاجار و به دست اسماعیل اصفهانی ساخته شده است بود.
تهرانیها هماکنون مراسم خاصی جهت روز چهارشنبهسوری ندارند، لیکن نسل تازه آشنایی چندانی از ریشه چهارشنبهسوری و آیینهای سنتی آن ندارند. ولی خوب است بدانیم، جهت جشنی بزرگ و آیینی مثل چهارشنبه سوری نه تنها در پایتخت کشور عزیزمان ایران قدیم، که هنوز در بسیاری از شهرهای کشورمان آیین ها و آداب مختلفی جهت پایکوبی وجود دارند. مثلاً؛
مردم خراسان در روز چهارشنبهسوری در قالب مراسم علفه جهت خوشآمدگویی به درگذشتگان، حلوا یا نوعی نان روغنی به نام چلپک را میپزند و آن را با یک کاسه آب روی پشتبام میگذارند. مردم شهرهای متفاوت خراسان معتقد هستند روح مردگان در چهارشنبهسوری آزاد هستند و به طرف اقوام خود میآیند.
مردم اقصی نقاط کشورمان فرا رسیدن آخرین چهارشنبه سال را با برگزاری مراسمهایی خاص جشن میگیرند.
عبارات مهم : چهارشنبه آخر سال – چهارشنبه سوری از آیینهای دیگری که مردم شهرهای متفاوت خراسان در روز چهارشنبهسوری برگزار میکنند، میتوان به کوزه شکستن اشاره کرد. مردم این دیار در روز چهارشنبهسوری مقداری نمک را به نشانه بدبختی، مقداری زغال را به نشانه سیاهروزی و یک سکه را به نشانه تنگدستی در یک کوزه میگذارند و کوزه را به دست یکی از اعضای خانواده میدهند تا آن را از بالای بام به کوچه بیندازد. این فرد همزمان با انداختن کوزه در کوچه این متن را زمزمه میکند: «درد و بلای خنه (خانه) را ریختم در کوچه».
در این میان باید گفت: مردم و به خصوص جوانان تبریز پیش از این در روز چهارشنبهسوری از روی آب روان میپریدند و همزمان با این کار میگفتند: «آتیل ماتیل چرشنبه بختیم آچیل چرشنبه».
مردم تبریز در روز چهارشنبهسوری از بالای پشت بام خانهشان روی سر عابرینی که از کوچه عبور میکنند، آب میپاشند. این رسم ریشه در دوره ساسانی دارد.
مردم قزوین نیز در شب چهارشنبهسوری دختران دم بخت را با جارو از منزل بیرون میکردند تا بختشان در سال تازه باز شود.
مردم کردستان و کرمانشاه هم در روز چهارشنبهسوری مراسم شالاندازی را برگزار میکنند. آنها در این روز شالی بلند را از بالای پشت بام به درون خانهها آویزان میکردند. صاحب منزل نیز این شال را پر از آجیل و میوه میکرد و سپس شال بالا کشیده میشد. این مردم در روز چهارشنبهسوری تخممرغ میشکنند؛ یعنی تخممرغ را رنگ میکنند و آن را به صورتی که سرش بیرون باشد در دست میگیرند و سپس به تخممرغی که در دست فرد دیگری است میزنند. تخممرغ هر شخصی که شکست بازنده است و باید تخممرغی را به فرد برنده بدهد.
چگونه چهارشنبهسوری را جایگزین چهارشنبهسوزی کنیم؟
خاطرنشان میشود؛ قاشقزنی رسمی که مردم اکثر شهرهای کشورمان در روز چهارشنبهسوری برگزار میشد. زنان در قالب این مراسم چادری را روی سرشان میانداختند و به صورت ناشناس با قاشق به کاسه یا قابلمه میکوبیدند و به درب منزل دیگران میرفتند. اهل منزل نیز کاسه یا قابلمه را میگرفتند و بعد از آنکه آن را با مشتی آذوقه خشک پر میکردند به صاحبش برمیگرداندند. قاشقزن بعد از این که به منزل برمیگشت آش ابودردا را با نیت شفای بیماران میپخت و بعد از اینکه بخشی از آن را به بیماران منزل میداد، مابقی را به فقرا میداد.
گفتنی هست؛ رسم قاشقزنی هماکنون با کمی عوض کردن برگزار میشود.
انتهای پیام/
مردم اقصی نقاط کشورمان فرا رسیدن آخرین چهارشنبه سال را با برگزاری مراسمهایی خاص جشن میگیرند.
نگاهی به آداب ایرانیان جهت جشن چهارشنبه آخر سال
واژه های کلیدی: چهارشنبه آخر سال | چهارشنبه سوری | روز چهارشنبه | مروارید | ایرانیان | ایرانی | ایران | خراسان