به گزارش حوزه سینما گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت جوان؛ به نقل از روابط عمومی هفتمین هم اندیشی سینما انقلاب و جایزه ققنوس، در جریان حضور محمدتقی فهیم منتقد و کارشناس سینما در هم اندیشی سینما انقلاب فرصتی پیش آمد که راجع به کلیات جشنواره فجر امسال و بعضی از حواشی آن با او صحبتی داشته باشیم. ماحصل این گفتگو در ادامه می‌آید.

نظرتان را راجع به کلیات جشنواره فجر امسال و نحوه انتخاب‌ها و داوری‌ها و مقایسه آن با سنوات گذشته بفرمایید.

با جشنواره‌ای روبرو هستیم که در چندسال اخیر به علت مدیریت غلط دچار حاشیه‌هایی شده است هست. خود مردها هم از اشتباهات جشنواره مطلع هستند، ولی چون به دنبال برداشت‌های غیرسینمایی از جشنواره هستند همچنان به راه اشتباه خود ادامه می‌دهند. جهت همه خانواده سینما و اطرافیان آنها از قبل این اتفاقات قابل تشخیص هستند. مثلاً همین امسال با معرفی هیات گزینش و به خاص هیات داوری قابل پیش‌بینی بود که جشنواره دچار حاشیه‌های زیادی خواهد شد. من این اشتباهات را خیلی متوجه داوران نمی‌دانم، چون معتقد هستم داوران هر جشنواره همواره تحت تاثیر مدیران بالادستی و حلقه مدیران بالاتر بوده‌اند. به صورت مستقل دبیری نداشته‌ایم که بتواند کنش‌مند باشد و اتفاقات خوبی را جهت جشنواره رقم بزند. هنگامی این داوران معرفی شدند قابل آینده نگری بود که اتفاقات خوبی نخواهد افتاد.

تقسیم سیمرغ‌های جشنواره فجر صرفاً بر اساس روابط و مناسبات دوستی بود

اولاً داوران یکدست بودند و فاقد نگاه‌ها و باورهای متنوع بودند. حتی به لحاظ اعتقادی یکدست بودند. این یکدستی در حوزه سیاست زیاد کارکرد پیدا می‌کرد. به خاص که یک جوری این دوستان در حلقه های خانوادگی مدیران بالادست قرار داشتند. آقای تبریزی، زن طائرپور، آقای صدرعاملی کسانی بودند که به نوعی در این سال‌ها در عین قوم و خویش بودن و رفت و آمد در دفاتر سینمایی همدیگر در حلقه فکری واحدی قرار داشتند و با همدیگر همپوشانی داشتند. نتیجه این می‌شود که به فیلمی مثل «خجالت نکش» گروه تحریریه سایت می‌دهند چون نویسنده آن، نویسنده فیلمنامه‌های قبلی یکی از داوران بوده هست. یا آقای صدرعاملی به صورت آشکار اعلام می‌کند که هر فیلمی که آقای پرتوی بسازد من طرفدار آن هستم. این چه معنایی می‌دهد؟

نتیجه جشنواره از قبل مشخص بود

برای ما که سال‌ها با این مردها در این سینما همراه بوده‌ایم اگر این اتفاقات نمی‌افتاد باید تعجب می‌کردیم. خروجی این جشنواره منجر به این شده است است که عدالتی در آن نمی‌بینیم. یعنی تقسیم سیمرغ‌ها، نه بر اساس کارشناسی و تخصص و عدالت، بلکه صرفاً بر اساس روابط و مناسبات دوستی بود. حتی این هم نیست که بعضی‌ها می‌گویند همه را می‌خواستند راضی کنند. کاش همه را راضی می‌کردند. زیاد بر اساس همان منافع حلقه‌های دوستی، خویشاوندی و جناحی بود. مگر می‌شود گروه تحریریه سایت عالی ترین فیلمنامه را به کامیون بدهند و بگوییم می‌خواستند همه را راضی کنند؟

نکته دیگر اینکه سال گذشته همین حلقه طیفی از سینماگران را با برچسب سینمای ایدئولوژیک، سیاسی و شعاری خانه‌نشین کردند ولی امسال خود اینها امسال سیاسی‌ترین و ایدئولوژیک‌ترین برخورد را با فیلم‌ها کردند. رسماً در تلویزیون اعلام کردند که فیلم سینمایی «لاتاری» را – با وجودی که فیلم مورد علاقه من نیست- به علت محتوای آن کنار گذاشتیم. این غیر از برخورد ایدئولوژیک و سیاسی هست. گرچه ما در همه این سال‌ها گفتیم که همه اینها حرف و شعار هست. چون خود اینها محتوا زده هستند و فرم را نمی‌شناسند. این چیز سختی نبود که کسی متوجه آن نباشد. بعضی از روزنامه‌نگاران و منتقدان آگاه همان زمانی که هیات داوران و هیات گزینش معرفی شدند گفتند و نوشتند که اینها دستاوردی نخواهند داشت. هنگامی کسی را بدون تخصص و فقط به علت بعضی روابط وارد هیات داوری می‌کنید، نتیجه معلوم است.

لازم نیست مستقیما بگویند یک فیلم را بایکوت کنید

نکته دیگر اینکه داوران می‌گویند هیچ کسی از بیرون حرفی را به ما تحمیل نکرده هست. طبیعی است که دستور نمی‌دهند. همین که این ترکیب را کنار هم می‌چینند نتیجه را می‌دانند. من خودم دبیر جشنواره بوده‌ام. آن دبیر جشنواره‌ای که من را گزینش می‌کند نگاه من را می‌شناسد. می‌داند از زیر دست من چه انتخاب‌هایی رقم می‌خورد. مورد نیاز نیست مثلاً آقای حیدریان بیاید و مستقیماً بگوید فیلم «لاتاری» را بایکوت کنید. می‌آید جهت اینها یک صحبت می‌کند. همان صحبت کافی است تا داوران منظور دبیر جشنواره را بگیرند. داوران در واقع کارمندان جشنواره هستند. مثلاً هنگامی مدیر آنها بیاید بگوید ما در شرایط حساس و خشونت باری در منطقه هستیم و قرار است تنش‌زدایی کنیم، داوران متوجه می‌شوند که چه فیلم‌هایی را گزینش و چه فیلم‌هایی را کنار بگذارند. این وسط چیزی که قربانی می‌شود سینمای ایران است.

منتقد و کارشناس سینما گفت: هیات داوران جشنواره فیلم فجر امسال، سیاسی‌ترین و ایدئولوژیک‌ترین برخورد را با فیلم‌ها کردند.

۱۰ فیلم بدقواره نچسب به سینمای کشور عزیزمان ایران اضافه شد

فیلمساز باید فیلم را بار عایت خطوط قرمز جامعه و با توجه به علائق خودش بسازد. هنگامی با فیلمی مثل «لاتاری» این برخورد می‌شود دیگر کسی به سمت فیلم‌های قهرمان پرداز و درام‌های پرتحرک نمی رود. همه به سمت فیلم‌هایی مثل «عرق سرد» و «هایلایت» و … می روند. در کل جشنواره‌ای داشتیم که دو سه فیلم خیلی خوب، چهار پنج فیلم خوب و دو سه تا فیلم میانگین داشت ولی زیاد فیلم‌ها، در واقع فیلم‌هایی در حد قاب تلویزیون بودند. علاوه بر این مباحث خوبی هم نداشتند و نزدیک ۱۰ فیلم بدقواره نچسب به سینمای کشور عزیزمان ایران اضافه شد.

نظرتان را درباه صحبت‌های آقای حاتمی‌کیا در مراسم نهایی و حواشی بعد از آن بفرمایید. آیا حق با ایشان بود؟

در واقع حاتمی‌کیا شروع‌کننده نبود. همانگونه که جنگ ما یک جنگ دفاعی بود در اینجا هم حاتمی کیا تصویر العمل نشان داد. البته ممکن است کسانی از این مدل عکس‌العمل خوشمان نیاید ولی این تصویر العمل، طبیعی بود. در ۱۰ روز جشنواره و از طرف تریبون‌های متفاوت همه جور به او حمله شد. یکی می‌گفت سرمایه را هدر داده هست. یکی دیگر می‌گفت فیلم بدی هست. حالا فرصتی پیش آمده است که حاتمی‌کیا از خودش و فیلمش دفاع کند. چون حرکتش حرکتی دفاعی بوده است ایرادی به او نیست.

جریانی وجود دارد که امثال حاتمی کیا را سیبل حملات خود قرار می‌دهند

توصیه دیگر اینکه حاتمی کیا جایی قدم گذاشته است که فرد دیگری به آن سمت نمی‌رود. فیلمی هم ساخته است که در عرصه تکنولوژیک فیلمی قابل دفاع هست. فیلمی کاملاً امروزی که از سینمای منطقه بسیار جلوتر است و با تکنولوژی تازه سینما همراهی دارد و متاثر از آنهاست. توصیه دیگر اینکه به بحث داعش و حضور کشور عزیزمان ایران در منطقه پرداخته هست. کس دیگری سراغ این مباحث نمی‌رود. طبیعی است که یک جریان و یک تفکر وجود دارد که کسانی مثل آقای حاتمی کیا را سیبل حملات خود قرار می‌دهند.

انتهای پیام/

تقسیم سیمرغ‌های جشنواره فجر صرفاً بر اساس روابط و مناسبات دوستی بود

نظر یک منتقد سینما راجع به توزیع جوایز جشنواره فیلم فجر

واژه های کلیدی: جشنواره فیلم | روابط عمومی | سینماگران | سینمایی | جشنواره | سینمای | جشنواره | سینما | ایران | داوران