صید طلایی روحانی؟

عبارات مهم : انتخابات مجلس شورای اسلامی – انتخابات ریاست جمهوری

در جامعه و بستر سیاسی جمهوری اسلامی کشور عزیزمان ایران از شروع تا به امروز، کمتر پیش آمده که سیاست مداری دچار چرخش حداکثری در جناح بندی یا آرا و عقاید سیاسی خود شود. با این حال نمونه ها ی چرخش محتاطانه یا حرکت بر مسیر اعتدال و میانه روی، آن هم میانه روی که معنایش جا شدن دردل قطب ها ی گوناگون سیاسی باشد، کم پیش نیامده است.

صید طلایی روحانی؟

در این میان، اگر زمانی نام علی لاریجانی و علی اکبر ناطق نوری در صدر چنین رویکردهایی بود، حالا زمزمه مطرح شدن صورت ای تازه با این خط مشی به گوش می رسد که پیشتر و شاید هنوز، با عنوان دیگری مشهور بود. مرد لابی ها ی پشت پرده؛ که البته کمتر پیش آمده نفوذ و قدرت ظاهرا پنهانش، راه به هیاهوها و موضع گیری های صورت ها و احزاب و حتی رسانه ها پیدا کند. محمدرضا باهنر با آخر یافتن مجلس نهم، روندی جالب و البته مرموزتر از هر لحظه در پیش گرفته است.

نایب مدیر دوره گذشته مجلس شورای اسلامی، با پرهیز از شرکت در انتخابات اسفند ماه ۹۴ و دوری جستن از راه حدودا ۳۰ ساله خود در مجلس شورای اسلامی، اگر در روزهای اول واکنشی جز بهت اصولگرایان و حتی جریان ها ی دیگر دریافت نکرد، آرام آرام و هم سو با پیشرفت امور جاری کشور بازخوردهای تازه ای دریافت کرد. بازخوردهایی که البته محمدرضا باهنر به خوبی آن ها را مدیریت کرده هست. باهنر در تصویر العمل به عدم ثبت نامش جهت انتخابات مجلس دهم، با توجه به عقبه نفوذش دو فرض را زیاد در قبال رویکردش نمی دید. عده ای معتقد بودند او از پیروزی اصلاح طلبان و لیست امید اطمینان کامل دارد و حاضر نیست اعتبار و سابقه اش را در انتخاباتی از پیش شکست خورده هزینه کند و عده ای نیز باور داشتند که باهنر گام در مسیر تازه ای گذاشته است.

انتخابات مجلس شورای اسلامی | انتخابات ریاست جمهوری | مجلس شورای اسلامی | انتخابات مجلس دهم | انتخابات مجلس | جامعه اسلامی | دولت روحانی | اصلاح طلبان | حسن روحا

نظریه ای که البته درابتدای امر عاری از هرگونه قطعیت و حتی شفافیت بود و ابهامات زیادی اطراف خود می دید. با این حال، شخص باهنر عقیده دیگری داشت. دبیرکل جبهه پیروان خط امام در دی ماه سال گذشته که موعد نام نویسی انتخابات مجلس شورای اسلامی بود، با اشاره به جمع بندی سه چهار ماهه خود جهت عدم ورود به انتخابات مجلس در اسفندماه، گفت: «من به شرطها و شروطها قطعا به مجلس آینده امید دارم و مطمئنم که اصولگرایان در این دوره حتما انتخابات را می برند و مجلس دهم یک مجلس جدی اصولگرایی خواهد بود البته ممکن است اصلاح طلبان تعدادشان اضافه شود و اقلیت قدرتمندی باشند ولی اکثریت مجلس را نمی توانند بگیرند.»

رویدادی که البته خلاف آن رخ داد و فرضیه باهنر از اساس اشتباه از کار درآمد. با این حال، عده ای همچنان معتقد بودند باهنر راه اشتباه را نشان می دهد تا در سکوت و آرامش و بی آن که با همفکرانش رویارویی داشته باشد به مسیر مد نظر ادامه دهد. شاید بزرگ ترین علت این فرضیه این بود که بعد از مطرح شدن گمانه زنی جدیدی در خصوص باهنر مبنی بر مهیا شدن جهت ریاست جمهوری، او صراحتا و به دفعات این فرضیه را رد کرد و تا آخر نیز پای آن ایستاد.

حمایت مشروط از روحانی

باهنر در ماه ها ی بعد از انتخابات مجلس، مانور چندانی از خود نشان نداد. با این حال در مصاحبه ها و گفتگوهای کم یا زیادش کم و بیش و البته با تاکید برقید «مشروط» از روحانی حمایت می کرد. رفتاری که البته جهت باهنرِ اصولگرای نسبتا معتدل چندان تازگی نداشت اما، گویا این حمایت یک پله به روز تر شده است بود.

صید طلایی روحانی؟

باهنر در دوران تازه سیاسی اش تنها به عنوان دبیر کل جبهه پیروان خط امام و همچنین دبیر کل جامعه اسلامی مهندسین زیاد از هر لحظه بر حمایت از دولت و یا نقد منصفانه در برابر آن اصرار داشت. او حتی از ورود به مسائل حاشیه ای و نقد مسئولینی خاص مانند ائمه جمعه در ماجرای پیش آمد میان امام جمعه قائم شهر و علی خمینی نیز ابایی نداشت. نایب مدیر پیشین مجلس در سخنانی ضمن آن که از آمادگی همیشگی خود جهت کمک به دولت ها و از جمله کمک به حسن روحانی صحبت کرد، وعده داد که اگر روحانی بخواهد باز هم به او کمک خواهد کرد. حتی درروزگاری که برجام علیرغم تاکید همواره دولت مبنی بر تصمیم جمعی نظام بودن تبدیل به بهانه مخالفان روحانی شده است بود، مورد دفاع نایب مدیر گذشته مجلس قرار گرفت. در همین اثنا محمدرضا باهنر از سوی علی لاریجانی که دوباره خود را در راس امور مجلس می دید به عنوان «مشاور مدیر مجلس شورای اسلامی» منصوب شد.

باهنر به بهانه صبحت ها ی انتخاباتی یا نشست ها ی جبهه جامعه اسلامی مهندسین هیچ گاه از رصد امور کشور، ریاست جمهوری و حتی مجلس فروگذار نبود. وی در اظهار نظری در خصوص افرادی که با لیست امید به مجلس راه پیدا کرده و یا تحت لوای اصولگرایی به بهارستان رسیدند و بعد اعلام استقلال کردند گلایه کرد و چنین رفتارهایی را موجب تضعیف احزاب در کشور عزیزمان ایران دانست.

انتخابات مجلس شورای اسلامی | انتخابات ریاست جمهوری | مجلس شورای اسلامی | انتخابات مجلس دهم | انتخابات مجلس | جامعه اسلامی | دولت روحانی | اصلاح طلبان | حسن روحا

صالح مقبول یا اصلح نامقبول

چراغ سبز به شیوه اصولگرایی

از سوی دیگر در کارزارها و اظهارنظرهای انتخاباتی، و یا شاید در جهت سیاست ورزی ها ی یکی از بانفوذترین صورت ها ی بعد از انقلاب، باهنر تلاش در تقویت رویکرد جا شدن در دل همه داشت. او با حفظ برچسب اصولگرایی بیان کرد که کشور به تمام ظرفیت ها ی خود نیاز دارد.

صید طلایی روحانی؟

او نه تنها از کارهای و مسیر دولتی ها در مسائل بحث برانگیزی مانند FATF حمایت کرد، بلکه همزمان اظهار کرد که کشور به خصوص در وقت انتخابات ریاست جمهوری از مصباح یزدی تا احمدی نژاد به همه نیاز دارد. او در یک نشست خبری درخصوص حمایت از حسن روحانی جملات مهمی را به زبان آورد: «موقعی گفتم ما ممکن است از روحانی حمایت کنیم، ولی مشروط؛ الانهم می گویم ما با هر کسی این کار را می کنیم یعنی مشروط حمایت می کنیم. یک آدم ممکن است بسیار خوب باشد ولی احتمال رای آوری ندارد در نتیجه احتمال رای آوری مهم است.

تعدادی از اشخاص شناخته شده است اصولگرایی که در دوره قبلی خود را آزموده اند بازسازی ارزش سخت هست. در نتیجه باید در مقایسه با بقیه نامزدها افراد را مقایسه کنیم.» دبیرکل جبهه پیروان خط امام تاکید کرد: «ما صالح مقبول را به اصلح نامقبول ترجیح می دهیم.» جمله ای که آونگ وار تاب می خورد به سمت اتحاد و وحدت ملی و باز می گردد به سمت سیاسی کاری شاید سازنده ای که از یک صورت کارکشته سیاست مدار بر می آید.

جمله ای که به آن توجه نشد!

او ولی در همان نشست خبری مورد بحث، جمله ای گفت که شاید در وقت خود چندان به آن توجه نشد. جمله ای که شاید نه حتی امروز، که در آینده ای نه چندان دور زیاد بتوان به عمق آن پی برد. باهنر در پاسخ به اینکه اگر شب انتخابات به دو اسم روحانی و احمدی نژاد برسید چه می کنید، گفت: «کارگردانان سر دوراهی قرار نمی گیرند. بازیگران سر دوراهی قرار می گیرند. در دور دوم هم اگر چنین شد، الان اظهار نظر نمی کنم.» این که مرد صحبت ها ی پشت پرده در لفافه از نقش خود در امور کشور صحبت کرد یا یک بلوف سیاسی را در سرنوشت کمرنگ شدن به زبان آورد مهم نیست؛ باهنر در اداره امور کشور، خودش را کارگردان می داند نه بازیگر.

رفته رفته با موضع گیری ها ی باهنر این طور تلقی شد که او به روحانی بی میل نیست. با این همه او بعد از آن که صراحتا نیامدن احمدی نژاد با حواشی پیش آمده در آن وقت را به نفع کل کشور دانست و بر کاندیدا نشدن خود مکررا تاکید کرد، در تصویر العمل به این خبر که اصلاح طلبان با او و بعضی اصولگرایان بر سر توافق روی روحانی تماس گرفته اند، اظهار داشت: «من معمولا با رقبای سیاسی هیچ وقت قهر نیستم و مذاکره هم می کنم، ولی اصلاح طلبان از حمایت ما از روحانی ناامید هستند و اینکه بخواهند نظر ما را جلب کنند، درست نیست. مذاکره می کنیم ولی جلسه ای تحت عنوان رایزنی سیاسی اتفاق نیفتاده است.» باهنر احتمال مذاکره را رد نمی کند و تنها می گوید جلسه ای «برای رایزنی سیاسی» تا به حال پیش نیامده هست. اظهارنظری که خیلی سریع حاشیه ساز شد و عنوان شد که روحانی و باهنر در حال مذاکره در خصوص انتخابات و ماجراهای بعد از آن هستند. این شایعه ولی آن قدر مهم و تاثیرگذار بود که جامعه اسلامی مهندسینی که محمدرضا باهنر را در مقام دبیرکلی خود می دید اقدام به صدور بیانیه کرده و ضمن تکذیب این شایعات بگوید باهنر در چند ماه اخیر مدیر جمهوری را ملاقات نکرده است.

پس از این رویدادها و با ظهور جبهه تازه تاسیس جمنا با سودای در دست گیری امور اصولگرایان، رصد ها ی باهنر بر اوضاع جامعه اصولگرایی زیاد شد. جامعه اسلامی مهندسین به جمنا پیوست و همزمان باهنر در بیان مواضع حد وسط را رعایت می کرد. نه روحانی را صراحتا کنار می گذاشت و نه به جامعه متشتت اصولگرایی خوش بین به نظر می رسید. عدم قطعیتی که البته شاید برآیند تمام فعالیت جناح راست کشور به خصوص در آن مقطع بود. با این همه آقای کارگردان همواره چشم ناظر صحنه ها ی سیاسی باقی ماند. گاهی پر سر و صداتر و گاهی خاموش تر.

باهنر و صله رحم سیاسی

باهنر با نگاهی به دور از حاشیه، در وقت فوت آیت الله ها شمی رفسنجانی در بیانیه ای ضمن تسلیت این رخداد، نقش و مبارزات ها شمی در پیروزی انقلاب را در کنار نام ها یی مانند مقام معظم رهبری، شهید مطهری، شهید باهنر و بعضی صورت ها ی مطرح دیگر دانست و از خدمات ایشان یاد کرد. باهنر با حضورش در تلویزیون، به عملکرد صدا و سیما در رویارویی با روحانی یا حمایت از کاندیدایی خاص هشدار داد و از سوی دیگر بعد از پیروزی حسن روحانی در انتخابات همواره بر حمایت از او و حرکت در مسیر همگرایی و وحدت ملی تاکید کرد و جهت نمونه در سخنانی اظهار داشت: «اگر کسی بخواهد ثابت کند دولتی که سر کار آمده ناکارآمد هست، در نیت او باید شک کرد. الان همه باید تلاش کنند دولت در مطالبات مهم مردم منضبط و بصیر باشد.» او حتی درادامه پیشبرد سیاست در دل همه جناح ها و افراد جا داشتن پیشنهاد صله رحم سیاسی داد.

باهنر گفته بود: «در اوایل دولت روحانی خدمت ایشان عرض کردم و به وزرا هم گفتم بیایید سنت حسنه ای جهت خود بگذارید و آن این که وزرا و استانداران مسئولان قبلی خود را در جلساتی ماهیانه و فصلی دعوت کنند و هم اندیشی کنند. بعضی وزرای قبلی ممکن است در دسترس نباشند ولی تعداد زیادی در دسترس هستند. بیایید جلسه ماهیانه و فصلی با هم بگذارید این هم صله رحم هست، هم تندی مسابقه را تخفیف می دهد و هم می شود از مشورت این ها استفاده کرد. البته او موظف به اجرای مشورت ها نیست ولی می تواند این ها را بشنود.»

باهنر حالا بعد از انتخابات زیاد پشت میکروفن قرار می گیرد و زیاد از قبل در گفتگوهای رسانه ای شرکت می کند و تلاش می کند نسبت به اتفاقات روز تصویر العمل نشان دهد. اتفاقی که البته بافایده خواهد بود. جهت مثال از لزوم برخورد دستگاه ها ی امنیتی و قضایی با توهین کنندگان به مدیر جمهور در روز قدس صحبت می کند و در اظهارنظری مشابه، انتقادات به ماجرای نماز روز عید فطر را وارد دانسته و عملا با نگاه به وحدت ملی تمام قد و شاید هنوز مشروط پشت سر روحانی می ایستد.

مشروط به عملکرد روحانی و شاید مشروط به مسائلی دیگر. با این همه این روزها دغدغه مهم دبیرکل جبهه پیروان امام وحدت و همدلی هست. تلاش می کند به زعم خود مباحث مربوط به آتش بس و گفتگوی ملی را از افراط و تفریط دور نگه دارد. دعواهای سیاسی را موجب دلخوری مردم می داند و با حفظ عنوان اصولگرایی تصریح می کند که اصلاح طلبان صورت ها ی مومن و انقلابی بسیاری دارند. او حتی از استمرار جمنا نیز نامطئن به نظر می رسد و گویا چندان به روند پیش روی نواصولگرایانخوش بین نیست.

یک نتیجه گیری فوتبالی

با این حال همچنان واکنش‌ باهنر توانایی مقایسه با تحولات رفتاری و سیاسی علی اکبر ناطق نوری و علی لاریجانی را دارد. اصولگرایانی سنتی که رفته رفته به اعتدال گرویدند و در امور کلان به حامیان قابل اتکای روحانی تبدیل شدند. به نظر می رسد باهنر جدی تر از امثال ناطق و لاریجانی در پی جدا سازی مشی اصولگرایان سنتی از متاخرین این جریان هست. نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی، جدای از تمام این بحث ها علاقه آشکاری به فوتبال نیز دارد. در مثال ها و تحلیل ها یش مدام از تعابیر فوتبالی استفاده می کند و احزاب رابه مثابه تیم باشگاهی و دولت را در قامت تیم ملیمی بیند.

با یک نگاه فوتبالی، با توجه به حاشیه ها و فرضیه ها یی که درخصوص باهنرِ بعد از آخر مجلس نهم و عدم ثبت نامش جهت دوره بعد پیش آمد، شاید باید او را صید طلایی روحانی از بازار نقل و انتقالات سیاسی دانست. باهنر شاید آشکارا به کلوب قبلی خود پشت نکند اما، بدون شک دور از ذهن نیست که او از فعالیت باشگاهی و حزبی اش به تیم ملی برسد. عده ای هر لحظه معتقد بودند و این روزها معتقدترند که مرد با نفوذ لابی ها یپشت پرده، ممکن است نقشی پررنگ در کنار حسن روحانی و دولت دوازدهم ایفا کند. به تیم ملی بپیوندد و در کادر فنی فعالیت داشته باشد.

در همین رابطه، احمد شیرزاد فعال سیاسی اصلاح طلب، با بیان این عقبه که در جناح اصولگرایی یک عوض کردن و تحولات شگرفی از مدت ها پیش وجود داشته و تلاطم ها بسیار پررنگ بوده هست، به بررسی بعضی مثال ها در این مورد پرداخت و گفت:

«شاید مورد برجسته این مسئله آقای ناطق نوری باشد که زمانی در راس جریان اصولگرایی بود و نهایتا کار به جایی رسید که تندروها علیه ایشان شعار دادند و یا آن واکنش‌ بسیار زشت در مناظرات سیاسی رخ داد و کسی از جامعه اصولگرایی هم از ایشان حمایتی نکرد. از طرفی خود آیت الله ها شمی از دل جریان اصولگرا بیرون آمد و در مجلس سوم تقابل ها ی راست و چپ آن وقت چیزی شبیه جریانات سیاسی امروز بود. حتی جناب آقای روحانی هم عضو جامعه روحانیت مبارز بودند، عضو جامعه اصولگرایی بودند ولی امروز تحولات سیاسی ایشان را زیاد کنار اصلاح طلبان قرار داده است.» شیرزاد همچنین با اشاره به علی لاریجانی و عوض کردن مواضعش نسبت به دهه ۸۰ و حمایت بیشترش از حسن روحانی، این تحولات را ادامه دار دانست.

نماینده پیشین مجلس در مورد محمدرضا باهنر نیزاظهار داشت: «آقای باهنر به نظر من به عنوان یک صورت سیاسی و کلاسیک اصولگرا بودند. در مجلس لابی گر بسیار خوبی بودند و همواره مدیریت نیرومند و نقشی کلیدی در میان اصولگراها داشتند.» شیرزاد شاخصه دیگر باهنر را شناخت خوب از مدیریت و حاکمیت سیاسی، بده و بستان سیاسی و مفهوم کار سیاسی دانست و اظهار کرد: «مجموعا دور از ذهن نیست که ایشان با یک تصمیم سیاسی خاصی خودشان را از مجلس کنار کشیده باشند اما، بعید هم نیست واقعا مجلس بعد از نزدیک به سه دهه جهت ایشان تکراری و بدون جذابیت شده است باشد و این را نمی شود انکار کرد. در این موارد اظهارنظر خود ایشان ملاک است.»

این فعال سیاسی با اشاره به این توصیه که با توجه به مسیر دولت شاید ایشان ترجیح داده است زیاد از قوه مجریه حمایت کند، تاکید کرد:«باهنر با طیف بسیار افراطی اصولگرایی فاصله داشته و مواضع نرمی نسبت به جریان دولت دارد و البته از طرف دیگر ولو با زبان سیاسی و نه با زبان تهمت و دشنام، معمولا به اصلاح طلبان نیز منتقد بوده است.» وی افزود: «اما مجموعا من فکر می کنم آقای باهنر فردی است که به این راحتی از صحنه سیاسی کشور حذف نخواهد شد و کنار نخواهد رفت.»

شیرزاد همچنین تصریح کرد: «در خصوص بحث نگاه باهنر به دولت آینده من مقداری بعید می دانم که ایشان نگاهی به پست دولتی داشته باشد. ولی آقای روحانی هم می تواند با این قبیل شخصیت ها ارتباط خوبی داشته باشد و همکاری های سیاسی خوبی را طرح ریزی کند. با این حال این همکاری لزوما به معنای حضور در دولت نیست و باهنر هم احتمالا چنین مسائلی برایش اهمیت زیادی ندارد.»

باهنر اما، شاید در قامت کارگردان بودنی که خود ادعایش را دارد، به صرف حضور در کادر فنی راضی نباشد. مربی بعدی تیم ملی سیاست ایران، شاید از میان دستیاران دولت دوازدهم قد علم کند و باهنر، بدون شک در سیاست ورزی ها ی خود بسیار صبور هست. این ها اما، همه فرضیاتی است که جهت اثبات یا ردشان، به وقت بیشترینیاز است.

اخبار سیاسی – آفتاب یزد/محمد مَهدی

واژه های کلیدی: انتخابات مجلس شورای اسلامی | انتخابات ریاست جمهوری | مجلس شورای اسلامی | انتخابات مجلس دهم | انتخابات مجلس | جامعه اسلامی | دولت روحانی | اصلاح طلبان | حسن روحانی | اصلاح طلب | انتخابات