به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت جوان؛ قرآن سرتاسر اعجاز در زندگی مادی و معنوی هست. اگر ما آن را با معرفت تلاوت کنیم، حتما اثرات آن را خواهیم دید. جهت آگاهی‌ و فهم بهتر و بيشتر آيات قرآن كريم هر شب تفسير آياتی از اين معجره الهی را جهت شما آماده می‌كنيم. در این گزارش تفسیرآیات۲۲۱-۲۲۳سوره بقره را می‌خوانید:

وَلَا تَنْکِحُواْ الْمُشْرِکَتِ حَتَّی یُؤْمِنَّ وَلَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَیْرٌ مِنْ مُّشْرِکَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْکُمْ وَلَا تُنْکِحُواْ الْمُشْرِکِینَ حَتَّی یُؤْمِنُوا وَ لَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکٍ وَلَوْ أَعْجَبَکُمْ أُوْلَئِکَ یَدْعُونَ إِلیَ الْنَّارِ وَاللَّهُ یَدْعُوا إِلیَ الْجَنَّةِ وَالْمَغْفِرَةِ بِإِذْنِهِ وَیُبَیِّنُ ءَایَتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ
وبا زنان مشرک، ازدواج نکنید تا ایمان آورند وقطعاً کنیز با ایمان از زن (آزاد) مشرک بهتر هست، اگرچه (زیبایی یا ثروت یا موقعیّت او) شما را به شگفتی درآورد. و به مردان مشرک، زن ندهید تا ایمان آورند وقطعاً برده با ایمان از مرد (آزاد) مشرک بهتر هست، هر چند (زیبایی و موقعیّت و ثروت او) شما را به شگفتی وادارد. آن مشرکان (شما را) به سوی آتش دعوت می کنند، در حالی که خداوند با فرمان و دستورات خود، شما را به بهشت وآمرزش فرا می خواند و آیات خویش را جهت مردم روشن می کند تا شاید متذکّر شوند. (۲۲۱)

تفسیر آیات ۲۲۱-۲۲۳ سوره بقره

ازدواج با همسران غیر مؤمن، می تواند تأثیر منفی بر تربیت فرزندان و نسل آینده انسان بگذارد، چنانکه ممکن است آنها عامل جاسوسی جهت بیگانه باشند. گرچه آیه راجع به ی ازدواج با غیر مسلمانان هست، ولی هر نوع معاشرتی که ایمان انسان را در معرض خطر قرار دهد ممنوع است.

عبارات مهم : ازدواج – مزرعه
پیام ها:
*مسلمانان، حقّ پیوند خانوادگی با کفّار را ندارند. (ولا تنکحوا)
* دفع خطر، مهم تر از کسب منفعت هست. در ازدواج با مشرک دو احتمال در پیش است: یکی آنکه مشرک ایمان آورد. دیگر آنکه مؤمن مشرک شود. از آنجایی که خطر مشرک شدن مؤمن مهم تر هست، لذا اسلام ازدواج قبل از ایمان را نهی نموده هست. (لا تنکحوا المشرکات حتّی یؤمنّ)
*در گزینش همسر، ایمان اصالت دارد و ازدواج با کفّار ممنوع هست. (و لأمة مؤمنة خیر)
*در ازدواج، فریب جمال، ثروت و موقعیّت دیگران را نخورید. (و لو اعجبتکم… و لو اعجبکم)
*مقام و مال و جمال، جای ایمان را پر نمی کند. (ولواعجبکم)
*به ضعیفان و محرومان با ایمان بهاداده و با آنان ازدواج کنید. (لامة مؤمنة… لعبد مؤمن خیر)
*ازدواج می تواند وسیله ای جهت دعوت به مکتب باشد. (حتی یؤمنوا)
*غرائز باید در مسیر مکتب کنترل شود. (حتی یؤمنّ… حتّی یؤمنوا)
*ایمان مایه ی ارزش هست، گرچه در بنده و کنیز باشد وشرک رمز سقوط هست، گرچه در حر و آزاد باشد. (لامة مؤمنة خیر من مشرکة)
*پدر، حقّ ولایت بر ازدواج دخترش دارد. در مسئله داماد گرفتن، به پدر خطاب می کند که دختر خود را به مشرکان ندهید. (لا تنکحوا)
*اوّل ایمان، بعد ازدواج. فکر نکنید شاید بعد از ازدواج ایمان بیاورند. (حتی یؤمنّ… حتّی یؤمنوا)
*از نفوذ عوامل مشرک در تاروپود زندگی مسلمانان، جلوگیری کنید و توجّه به خطرات متفاوت این نوع ازدواج ها داشته باشید. (اولئک یدعون الی النار)
*همسر بد، زمینه ساز جهنّم هست. (یدعون الی النار)
*عمل به دستورات الهی، راه رسیدن به بهشت هست. (واللّه یدعو الی الجنّة)
*مغفرت، با توفیق و اذن الهی هست. بر خلاف مسیحیّت که آمرزش را بدست بزرگان خود می دانند. (و المغفرة باذنه)
*انسان، واقعیات را به طور فطری در می یابد. بیان احکام فقط جهت یادآوری هست. (لعلّهم یتذکّرون)

وَیَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحِیضِ قُلْ هُوَ أَذیً فَاعْتَزِلُواْ الْنِّسَآءَ فِی الْمَحِیضِ وَلَا تَقْرَبُوهُنَّ حَتّی یَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَیْثُ أَمَرَکُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْتَوَّبِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ
و از تو راجع به حیض (ایام عادت ماهانه زنان) سؤال می کنند، بگو: آن مایه ی زحمت و آزار هست، بعد در حالت قاعدگی از (آمیزش با) زنان کناره گیری کنید، و با آنها نزدیکی ننمایید تا پاک شوند. بعد هنگامی که پاک شدند (یا با غسل کردن طاهر شدند)، آنگونه که خداوند به شما فرمان داده با آنها آمیزش کنید. همانا خداوند توبه کنندگان را دوست دارد و پاکان را نیز دوست دارد. (۲۲۲)

درباره برخورد با زنان در ایام حیض، یهود بسیار سخت گیر و نصاری بی تفاوتند. در تورات می خوانیم: هرکس زن را در حال حیض لمس کند، تا شام نجس هست. رختخواب آن زن نجس و هر کجا بنشیند نجس هست. هرکس بستر او را لمس کند باید لباس خود را بشوید. و هرکس چیزی را که او بر آن نشسته لمس کند باید خود را بشوید و تا شام نجس هست. و اگر مرد با او هم بستر شود تا هفت روز نجس هست. و اگر روزهای زیاد از قاعده خون ببیند، نجس است.تورات، سفر لاویان، از جمله نوزدهم تا بیست و نهم.
در برابر این حکمِ سخت تورات، نصاری حتّی آمیزش جنسی را در ایّام حیض جایز می دانند.
امّا اسلام، راه میانه و اعتدال را برگزیده و در ایّام حیض، تنها آمیزش جنسی را ممنوع دانسته هست، و هرگونه معاشرت و نشست و برخاست با زنان هیچگونه مانعی ندارد.

خواندن معنا و تفسير آيات قرآن كريم، به فهم درست آن و عملی كردن دستورات الهی در زندگی‌مان كمک می‌كند.

اسلام، دین جامعی است و جهت هر یک از سؤال های مورد طرح در زندگی بشری پاسخی دارد. در آیات قبل بارها با جمله ی (یسئلونک) سؤالات مردم از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم را نقل و پاسخ های آنرا بیان نمود. گاهی سؤال از جنگ است و گاهی از قمار و شراب، و گاهی از انفاق. و در این آیه نیز سؤال از مسائل زنان. این نشانه ی جامعیّت یک مکتب است که حتّی در مورد آمیزش جنسی، احکام دارد و می فرماید: (من حیث امرکم اللّه) یعنی خداوند در تمام مسائل جزئی و کلّی، مادّی و معنوی فرمان دارد.

زن در ایام حیض به لحاظ جسمی، آمادگی آمیزش جنسی ندارد و کسالت و اختلال مزاج که جهت زن پیش می آید، او را نسبت به آمیزش بی نشاط می سازد. همچنین در این ایام که رحم زن در حال تخلیه خون هست، آمادگی پذیرش نطفه را ندارد و طبق اظهار نظر دانشمندان، ممکن است انتقال آلودگی های خون از مجرای مرد، او را جهت هر لحظه عقیم سازد.

در روایات نیز آمده است: اگر فرزندی در این ایام نطفه اش منعقد شود، به لحاظ جسمی و معنوی مشکلاتی خوهد داشت.وسائل، ج ۲، ص ۵۶۸٫ تفسیر نورالثقلین، ج ۱، ص ۱۷۸ .

پیام ها:
* انبیا، مرجع و پاسخ گوی سؤالات مردم هستند. (یسئلونک عن المحیض)
*در سؤال کردن، حیا بی معنا هست. (یسئلونک عن المحیض)
*بیان علت و فلسفه احکام، در پذیرش آن مؤثر هست. در این آیه ابتدا علت حرمت مقاربت را بیان فرموده و سپس دستور به عدم نزدیکی می دهد. (هو اذیً فاعتزلوا النساء)
*احکام الهی بر اساس حفظ مصالح ودفع مفاسد می باشد. (هو اذًی فاعتزلوا النساء فی المحیض)
۵ – قاعدگی، دوره ای سخت جهت زن هست. (هو اذیً)
*کسب لذّت از همسر هم حدّ ومرزی دارد. (فاعتزلوا النساء فی المحیض)
*همسر باید مراعات همسر را بکند. اکنون که او در ناراحتی هست، شما کام گیری نکنید. (فاعتزلوا النساء فی المحیض)
*آمیزش جنسی باید همراه با رعایت بهداشت باشد. (حتی یطهرن)
*در آمیزش با همسر، باید احکام الهی مراعات شود. (فاذا تطهّرن فاتوهنّ من حیث امرکم اللّه)
*اگر مقاربتی انجام گرفت وتوبه کردید، خداوند شما را می بخشد. (انّ اللّه یحبّ التّوابین)
*توبه و برگشت از لغزش، راه محبوبیّت نزد خداوند هست. (یحبّ التوّابین)
*علاقه و محبّت خود را نسبت به نادمان و توبه کنندگان اظهار کنیم. (انّ اللّه یحبّ التوابین
)
نِسَآؤُکُمْ حَرْثٌ لَکُمْ فَأْتُوا حَرْثَکُمْ أَنَّی شِئْتُمْ وَقَدِّمُواْ لِأَنْفُسِکُمْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّکُمْ مُّلقُوهُ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ
زنان شما کشتزار شمایند، هرجا وهرگاه که بخواهید، به کشتزار خود درآیید (وبا آنان آمیزش نمائید) و (در انجام کار نیک) جهت خود، پیش بگیرید واز خدا پروا کنید وبدانید که او را ملاقات خواهید کرد، وبه مؤمنان بشارت ده. (۲۲۳)

در این آیه، زنان به مزرعه و کشتزاری تشبیه شده است اند که بذر مرد را در درون خود پرورش داده و بعد از ۹ ماه، گل فرزند را به بوستان بشری تقدیم می کنند. همچنان که انسان، بدون کشت و مزرعه از بین می رود، جامعه بشری نیز بدون وجود زن نابود می گردد.

تفسیر آیات ۲۲۱-۲۲۳ سوره بقره

زنان وسیله ی هوسبازی نیستند، بلکه رمز بقای نسل بشر هستند. بعد مورد نیاز است در آمیزش جنسی، هدف انسان تولید یک نسل پاک که ذخیره قیامت است باشد و در چنین لحظات و حالاتی نیز هدف مقدّسی دنبال شود. جمله ی (واتّقوا اللّه) هشدار می دهد که از راههای غیر مجاز، بهره جنسی نبرید و به نحوی حرکت کنید که در قیامت سرافراز باشید و اولاد و نسلی را تحویل دهید که مجسمه ی عمل صالح و خیرات آن روز باشند.

پیام ها:
*همسر مناسب همچون مزرعه ی مناسب است و سلامت بذر، شرط تولید بهتر هست. (نسائکم حرث لکم)
* بذر و زمین، هر دو در تولید نقش مهمّی دارند. زن و مرد نیز در بقای نسل آینده نقش اساسی دارند. (حرث لکم)
* در کنار ممنوعیّت های موسمی، بهره گیری های دراز مدّت هست. در آیه قبل فرمود: (فاعتزلوا) در این آیه می فرماید: (فأتواحرثکم)
*در آمیزش، مرد باید به سراغ زن برود. (فاتوا حرثکم)
*غرائز نیز باید جهت خدایی بگیرند. اگر هدف از آمیزش، فرزندانی پاک و ذخیره قیامت باشد، آن نیز رنگ الهی می گیرد. (قدّموا لانفسکم)
در صحیح بخاری آمده است: اولیای خدا در آمیزش قصد می کنند که صاحب فرزندانی جهادگر شوند.
*اگر نسل پاک تحویل دهید، خودتان بهره مند خواهید شد. (قدّموا لانفسکم)
*زن، نه کالاست و نه منشأ تاریکی، بلکه او بنیان گذار آبادی ها و سرمایه گذار تاریخ و فرستنده هدایای اخروی هست. (نساؤکم حرث لکم، قدّموا لانفسکم)
*زاد و ولد، هدف مهم ازدواج هست. (قدّموا لانفسکم)
*در مسائل جنسی، پرهیزگاری را مراعات کنید. (فاتوا حرثکم… واتقوا اللّه)
*خواسته های نفسانی باید با پرهیزگاری کنترل شود. (أنّی شئتم… واتقوا اللّه)
*ایمان به آخرت، عالی ترین وسیله ی رسیدن به پرهیزگاری هست. (اتّقوا اللَّه واعلموا انّکم ملاقوه)

انتهای پیام/

تفسیرنور سوره بقره آیات ۲۲۱-۲۲۳

واژه های کلیدی: ازدواج | مزرعه | قیامت | خداوند | تفسیر | سوره بقره | آیات الهی | قرآن کریم