ناصر پروانی شاعر در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت جوان؛ در خصوص ترانه‌های ضعیف امروز گفت: ترانه به طور کلی نوشته‌های آهنگینی است که به خودی خود نمی‌توانند منظور نویسنده را برسانند و بدون موسیقی و صدای خواننده کامل نیست. هنگامی فقط شعر یک موزیک را بخوانید شعرها قشنگی ندارند ولی یک غزل بدون خوانده شدن هم ارتباطش را با مخاطب ایجاد می‌کند.

وی افزود: ترانه‌ها مخلوقات هنری هستند که به دو تا سه فاکتور دیگر مانند موسیقی و خواننده جهت بیان مقصود نیاز دارند؛ ولی شعرها مخلوقات هنری هستند که جهت به کمال رسیدن به موسیقی و خواننده نیاز ندارند. ترانه‌هایی داریم که از صنایع ادبی برخوردار هستند. یکی از دلایل وجود ترانه‌های ضعیف تقاضای بسیار زیاد بازار هست. به تعداد بسیار زیادی خواننده داریم و هر کدام از آن‌ها جهت سرودن به ترانه نیاز دارند. این افراد یا باید ترانه تکراری بخوانند که این کار را نمی‌کنند یا به دنبال ترانه جدیدی باشند.

این شاعر با اشاره به فاکتورهایی که در ترانه وجود دارد، اظهار داشت: به واسطه اینکه می‌خواهیم ترانه ارتباط بیشتری با مخاطب برقرار کند، در آن از لغات محاوره استفاده می‌کنیم و همانگونه که حرف می‌زنیم، می‌نویسیم. این مسئله در ترانه، طبیعی است و وزن‌ها در آن بر مبنای خوانش کلمه هست. جهت مثال فعل «می‌شود» را در ترانه به صورت «میشه» به آسانی استفاده می‌کنند. گاهی این زبان محاوره بین ترانه‌سراهای ما با ساده‌نویسی و بیهوده نویسی اشتباه می‌شود و به بیهوده‌نویسی روی می‌آوریم.

وجود ترانه‌های ضعیف به علت تقاضای بسیار زیاد بازار است

پروانی ادامه داد: کلام بسیاری از ترانه‌ها راحت است و در آن صنایع ادبی، ایهام ، ایماژ، تصویرها، تشبیهات و استعاره‌ها به کار نمی‌رود. کم‌کم به سمتی می‌رویم که ترانه را شعر ضعیفی می‌بینیم و این مسئله هم اکنون مصطلح می‌شود. یک خواننده به من می‌گفت؛ ببخشید یک ترانه برایم می‌نویسید. اینطور است که ترانه گفتن را پایین‌تر از شعر سرودن می‌دانند. به علت آنکه المان‌های شعر در آن نیست. شاید ۵۰ سال پیش تعداد خوانندگان به ۱۰۰ نفر نمی‌رسید ولی امروزه هزاران خواننده داریم. چون این افراد به ترانه نیاز دارند ترانه‌سراها هم مجبور می‌شوند خودشان را با خواننده‌ها هماهنگ کنند.

وی تصریح کرد: به علت آنکه ترانه‌سراها مشتری دارند، تلاش نمی‌کنند وقت و وقت بیشتری جهت ترانه‌سرایی بگذارند و با همان چهارچوب ادبی ناقص و ضعیفی که دارند، ترانه می‌گویند. هنگامی ساختار ترانه ضعیف است مانند باران بهاری که در یک لحظه می‌آید و سپس تمام می‌شود ماندگار نمی‌گردد. اگر به ترانه‌هایی که ده‌ها سال است آن را می‌شنوید، دقت کنید؛ می‌بینید ساختار ادبی بسیار نیرومند در آن وجود دارد و رمز دوام ترانه در همین هست. ترانه‌هایی که به سادگی نوشته می‌شوند، به سادگی از یاد می‌روند.

این شاعر با اشاره به اینکه نمی‌توان مرز مشخصی میان ترانه‌سرا و شاعر ایجاد کرد، اظهار داشت: بسیاری از شعرها به وسیله خوانندگان خوانده شده است هست. از جمله شعر فاضل نظری که به وسیله محسن چاووشی جهت فیلم شهرزاد خوانده شد. این شعر تشبیهات بسیار قشنگی داشت. بعد می‌بینیم، نمی‌توان یک خط بین ترانه‌سرا و شاعر گذاشت.

پروانی ادامه داد: اگر یک نفر ابتدا کار خود را با شاعری شروع کرده باشد و بتواند شعر بگوید؛ در ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد، می‌توانند نسبت به کسی که با اصول شعر و شاعری آشنایی ندارد اثر بهتری خلق کند و مطمئنا اثر کسی که با اصول شاعری آشنا نیست آن غنای ادبی اثر فردی که شاعر است را نخواهد داشت.

تعداد بسیار زیاد خواننده باعث می‌شود که ترانه‌های ضعیف وارد بازار موسیقی شود.

انتهای پیام/

واژه های کلیدی: خواننده | موسیقی | خواننده | ترانه | بازار | ترانه سرایی | اصول شاعری | خوانندگی