عباس عبدي: ضرورت حمايت از قطر در برابر عربستان

عبارات مهم : عربستان – امارات

عباس عبدي روزنامه نگار و تحليلگر در روزنامه اعتماد نوشت: از هنگامي كه عربستان عليه قطر شمشير را از رو بست، برخي از تحليلگران داخلي به اين نكته اشاره كردند كه نبايد در اين مجادله عربي دخالت كنيم و بايد كنار بايستيم.

ضرورت حمايت از قطر در برابر عربستان / عباس عبدي

به نظر مي رسد كه اين ذهنيت به علل گوناگون خلاف منافع ملي كشور هست، و معلوم نيست اين تحليلگران كه اتفاقا تعدادشان كم هم نبود، بر چه مبنايي اين حكم را صادر مي كنند؟ اول از همه پذيرش موضوعي به نام جامعه عرب از طرف ايران و هيچ كشور ديگري به عنوان موجوديتي كه جانشين موجوديت ملي يك كشور شود قابل قبول نيست.

در واقعيت امر كشوري به نام اتحاديه عرب نداريم كه دخالت در امور آن مترادف دخالت در امور داخلي يك كشور محسوب شود. به چه دلیل كه كشورهاي عربي خودشان بيش و پيش از ديگران چنين مفهومي را زير پا گذاشته اند. آنان بودند كه از تهاجم نظامي ايالات متحده و ساير متحدانش عليه عراق استقبال كردند.

عربستان | امارات | ايران | اخبار سیاسی و اجتماعی

همانان بودند كه از حمله به ليبي دفاع كردند. آن قدر كه دولت هاي عربي از مردم مظلوم عرب كشته اند، هيچ دشمني از آنان نكشته هست. چيزي جز زبان و تا حدي دين مشترك ميان آنان وجود ندارد. فقيرترين كشورهاي دنیا ميان اعراب هستند (يمن، سومالي و…) و ثروتمندترين نيز ميان آنان هستند (قطر و امارات و…). البته ايران و هيچ كشور ديگري مانع از همكاري هاي منطقه اي ميان كشورها نخواهد بود، حتي بايد از آن استقبال هم كرد. ولي سلطه جويي عربستان سعودي به نام وحدت عربي و كشور عربي، شعار پوچ و توخالي است.

هيچ كشور ديگري نيز کارهای مبتني بر اين ايده توخالي را در صورت تعارض با منافع ملي اش نمي پذيرد. شعاري كه زماني جمال عبدالناصر آن را سر داد، بعدها حزب بعث و صدام حسين پرچم وحدت عربي را برداشتند، سپس قذافي خود را داعيه دار آن دانست و همه اين مناديان وحدت عربي نه تنها عامل تشتت و دشمني اعراب شدند، بلكه خودشان نيز قرباني اين توسعه طلبي ها شدند. وحدت عربي و امت عربي، هر از گاهي شعار پوششي توسعه طلبي يكي از كشورهاي عربي هست. در گذشته مصر و سپس عراق و اكنون عربستان سعودي.

از زاويه ديگر موازنه قواي منطقه اي كليد ثبات منطقه است.

ضرورت حمايت از قطر در برابر عربستان / عباس عبدي

اين موازنه قوا از خلال اتحادهاي نوشته و نانوشته منطقه اي و جهاني به دست مي آيد. اگر اين اتحادها نباشند، كشورهاي كوچك، به سرعت از سوي قدرت هاي برتر بلعيده مي شوند. وقتي كه صدام حسين كويت را اشغال كرد، كجا بود وحدت عربي؟ به جاي شعارهاي توخالي وحدت عربي، اين ايالات متحده بود كه به همراه پيروانش وارد ميدان شد و صدام حسين را با خفت و خواري از كويت بيرون كرد.

اگر قرار است كه به نام وجود اتحاد عرب ساير كشورها ساكت بنشينند، تاكنون عراق، مثل آب خوردن، كويت و قطر و بحرين و امارات را يك لقمه كرده بود. حتي مي توانست حساب عربستان و عمان را نيز برسد. طبيعي است كه در چنين شرايطي ايران هيچگاه سكوت نمي كرد. حتي اگر ايالات متحده وارد جنگ كويت نمي شد، ايران چاره اي نداشت جز اينكه خودش وارد ميدان شود.

عربستان | امارات | ايران | اخبار سیاسی و اجتماعی

هيچگاه يك كشور اجازه نمي دهد كه موازنه قوا در همسايگي آن از ميان برود. اگر در غرب آفريقا يا امريكاي لاتين يا آسياي جنوب شرقي چنين اتفاقاتي رخ دهد چندان به ما ربطي ندارد ولي به هم خوردن موازنه قوا در خليج فارس و در اطراف ايران غيرقابل قبول هست. مهم ترين دليل حضور ايران در سوريه نيز همين امر هست. تركيه و عربستان درصدد بودند تا با سرنگون كردن حكومت سوريه موازنه را در عراق و سپس در كل منطقه به نفع خود تغيير دهند، ولي هيچ كشور مستقل و ذينفعي اجازه چنين اقدامي را عليه خود نمي دهد، حتي اگر هزينه داشته باشد. هزينه هايش در برابر منافعش قابل پذيرش است.

بنابراين عربستان بايد صريح و آشكار متوجه شود كه ايران نه تنها در برابر فشار بر قطر، بلكه در برابر هر فشاري به كويت، بحرين و امارات متحده و… نيز منفعل نخواهد بود. از نظر ما اينها ٦ كشور با منافع متفاوت هستند. هويت حقوقي آنان برابر است و هرگونه تعرض به خاك و امنيت يكي از آنها، در صورتي كه موازنه قوا را به ضرر ايران به هم بزند، بايد با پاسخ مناسب مواجه شود.

ضرورت حمايت از قطر در برابر عربستان / عباس عبدي

در غير اين صورت همه كشورهاي كوچك تحت شرايط سختي قرار خواهند گرفت و چاره اي جز تبعيت از كشور زورگو نخواهند داشت، و چنين وضعي منافع ملي ايران را در مخاطره قرار خواهد داد.

خلاصه كلام اينكه از نظر ايران فرقي ميان قطر با عراق، با آذربايجان و افغانستان وجود ندارد.

چيزي به نام اتحاديه كشورهاي عربي را كه مانع دفاع از منافع ايران باشد به رسميت نمي شناسيم. مساله ايران حفظ منافع ملي آن و دفاع از ثبات و آرامش در منطقه در كنار همزيستي مسالمت آميز هست. كشورهايي كه به نام عربي خود را معرفي مي كنند خودشان هيچ رحمي به يكديگر ندارند، به چه دلیل بايد ايران و ساير كشورها چنين موجوديت خيالي را به رسميت بشناسند. بنابراين بايد از قطر در برابر توسعه طلبي هاي عربستان حمايت كرد.

ولي كيفيت و شيوه هاي حمايت بحث ديگري است كه برعهده كارشناسان اين حوزه هست. بنابر اين مساله در جزييات نيست بلكه در منطق كلي اين ذهنيت نادرست است.

واژه های کلیدی: عربستان | امارات | ايران | اخبار سیاسی و اجتماعی