ناصر فیض معتقد است: طنز در كشور ما سه دوره مهم را تجربه كرده است و دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، دوران طلایی آزادی بیان هست.

به گزارش حوزه ادبیات گروه فرهنگی گروه تحریریه سایت به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، ناصر فیض اشاره به اینكه شعر در كشور ما یك ثروت ملی محسوب می شود و توجه به آن باید بیش از آن چیزی باشد كه اكنون شاهد هستیم، عنوان كرد: زبان فارسی جزو زبان های خوش موزیک و گوش نواز است و از ظرفیت آن باید در حوزه خلق آثار ادبی به خاص در حوزه شعر بهره برداری كنیم.

عبارات مهم : آزادی بیان – پیروزی
فیض با بیان اینكه طنز در ادبیات فارسی دارای پیشینه و جایگاه قابل توجهی هست، گفت: این به باعث ظرفیتی است كه در زبان فارسی وجود دارد؛ به طوری كه امكان سخن گفتن كنایه آمیز كه از پایه های طنز هست، در این زبان بسیار زیاد هست.

وی افزود: طنز در كشور ما سه دوره مهم را تجربه كرده هست. در دوران مشروطه كه نوعی آزادی بیان وجود داشت و روزنامه ها به طنزهای اجتماعی رو آوردند. طنز دهه ۲۰ كه بعد از رفتن رضاخان و در دوره ضعف شاه با آزادی هایی كه در مطبوعات به وجود آمد پرداختن به طنز زیاد شد. دوره بعدی كه دوران طلایی آزادی بیان است دوران پیروزی انقلاب اسلامی هست.

وی اظهار كرد: محدوده هایی در حوزه شعر و ادبیات طنز در كشور ما وجود دارد كه عده ای نمی توانند در آن محدوده ها عرض اندام كنند گرچه من اعتقاد دارم كه یك شاعر در آن محدوده ها زیاد می تواند خودش را نشان دهد.

فیض با اشاره به اینكه پایه و اساس طنز نوعی اعتراض هست، گفت: در طنز خط قرمز داریم كه با سانسور متفاوت هست. البته كار طنزپرداز نزدیك شدن به خط قرمزهاست و طنزپردازی كه به سمت خط قرمز نرود كارش دیده نمی شود.

این شاعر با اشاره به اینكه پایه و اساس طنز نوعی اعتراض هست، گفت: لباس هنر پوشیده هست؛ اگر این گونه به طنز نگاه كنید فارغ از ظرافت های شعر حافظ، آن را هم نمونه شعر طنز و اعتراض به شرایط سیاسی و اجتماعی آن روز می بینید.

وی با تأكید بر اینكه تقسیم بندی متون ادبی به طنز و جدی صحیح نیست، افزود: طنز و طنزپردازی، مقوله ای جدی است و بهتر است گفته شود متون طنز و جد؛ اینكه حافظ زبان كنایه و طنز را گزینش می كند به خاطر شرایطی است كه شاعر با آن مواجه بوده هست. چون امیر مبارزالدین، والی ستمگری بود، نفاق زیاد بود و تملق خریدار داشت و كسانی بودند كه هم از توبره می خوردند و هم از آخور! و حافظ در واكنش به اوضاع و شرایط آن وقت شعر می گفت.

فیض با اشاره به وجود خط قرمز در طنزپردازی نیز گفت: در طنز خط قرمز داریم كه با سانسور متفاوت هست. طنزپرداز باید تیزهوشی داشته باشد و با احتیاط به این خط قرمزها نزدیك شود؛ من با سانسور مخالفم ولی آزادی بیان و دموكراسی ادعایی، هیچ جایی دنیا وجود ندارد.

وی اضافه كرد: اصلاً فرض محال كه بتوان همه چیز را گفت، هنرمند باز هم باید غیرمستقیم بگوید؛ چراكه هنر تكلیف می كند كه آنچه می خواهیم را مستقیم نگوییم.

فیض با تأكید بر اینكه طنزپرداز باید از مسائل پیرامونش حرف بزند، گفت: هنر طنزپرداز این است كه با حفظ احترام دیگران و قومیت ها و تفاوت های مذهبی، صلابت شعری خودش را حفظ كند. ممكن است كسی فكاهه بگوید یا مثل حافظ با شعری كه طعنه به اوضاع سیاسی و اجتماعی می زند شعری در درجات اوج بسراید. در هر قالبی نباید حرف مهم شاعر زیر سؤال برود. مثلاً سعدی در جایی می گوید درویشی نزد پادشاهی رفت و شاه گفت چه زمانی یاد ما می افتی؟ و درویش گفت هنگامی كه یاد خدا را فراموش كنم. بیان جسورانه ای كه بهانة تعرض به پادشاه نمی دهد.

وی افزود: اعتراض با توهین تفاوت دارد؛ باید به شكلی طنز بگویید كه حرفتان زیر سؤال نرود و این با تسلط به صناعات ادبی به دست می آید و هر چه غیر مستقیم تر بگویید هنرمندانه تر است چون مخاطب از كشف آن بخش مخفی هنر لذت می برد.

فیض اضافه كرد: طنز در همه دوره ها ابزاری بوده است جهت فضاهایی كه نمی شد با زبان معمولی صحبت كرد و جهت همین سراغ طنز می رفتند.

وی با توصیه به حفظ شخصیت و صلابت ادبی شاعر گفت: طنزپرداز توهین نمی كند؛ چون كسی كه منطق شعری دارد توهین نمی كند؛ توهین به این معنا كه اگر كسی را هجو كنید مظلوم واقع شود.

این شاعر طنزپرداز با بیان اینكه در چند سال اخیر شاهد فعالیت تخصصی بعضی انتشارات در زمینه شعر و ادبیات هستیم، افزود: این اتفاق خوبی است و پیامد آن می تواند در رشد كیفی آثار چاپ شده است در زمینه شعر تأثیرگذار باشد.

فیض در آخر با اشاره به موفقیت كتاب «فیض بوك» گفت: جهت اینكه بتوان مخاطب پیدا كرد باید با مردم و حال و هوای زمانه هماهنگ بود. «فیض بوك» در حال حاضر مورد استقبال است و امیدوارم در روزهای آتی مخاطبان بیشتری جذب كند.

وی تأكید كرد: آثاری كه مردم دوست داشته باشند چاپ و فروش خوبی هم خواهند داشت. مثل كتاب فاضل نظری كه به نوعی پلی بین شعر كلاسیك و دنیای امروز ایرانیان است و از این رو با استقبال و فروش بیشتری هم روبه رو شده است است.

انتهای پیام/