مرشد محسن میرزاعلی مدیر خانه نقالان با تشریح تاریخچه برگزاری مراسم های آیینی ایام محرم و صفر، گفت: در ایام محرم، سه روز قبل از شروع دهه اول، اولین مراسم آیینی طشت گذاری بود که بیشتر برادران آذری زبان این کار را انجام دادند و مراسم به طرز با شکوهی برگزار شد.

وی ادامه داد: مراسم بعدی سیاه پوشان هست که با رخصت از “حضرت مهدی (ع)” و “حضرت زهرا (ص)” انجام می شود و اشعاری متناسب با نام آئینی آن خوانده می شود.

میرزاعلی افزود: در بازار هم مراسم چهارپایه خوانی که واقعا هم دیدنی است برگزار می شود. مداح هر هیئت بر روی چهار پایه ای می رود و در چهار سوی بازار شروع به خواندن اشعار در مدح و منقبت سالار شهیدان می کند.

وی ادامه داد: در گذشته نقالی در قهوه خوانه ها اجرا می شد که پاتوق ثابت نقالان بود و علاوه بر آن پرده خوانی که به صورت سیار در کوی و برزن در چهار سوی بازار در میدانها و کوچه ها و جاهایی که محل گذر هست، به اجرا در می آمد.

مرشد میرزاعلی در خصوص برگزاری آیین نمایشی تعذیه اذعان داشت: تعزیه هم که از دیرباز با ایرانیان همراه بوده و همه با این مراسم آشنا هستند. در تکیه ها و جاهایی که از نظر فضایی به حال و هوای تعزیه نزدیک بود این مراسم اجرا می شد. تکیه دولت، تکیه کامرانیه، تکیه تجریش، تکیه نیاوران و تکیه ها ی معروف دیگر در قدیم مکان های اصلی اجرای تعزیه در تهران بودند.

نقال برتر کشور در سال جاری افزود: مقتل خوانی، روضه خوانی، مصیبت خوانی و شروه خوانی که در بوشهر هرساله در وسعت بالا انجام می شود از دیگر مراسم های مذهبی این ایام بودند و من سعی کردم به سبک جدید این مراسم را در تهران زنده نگه داشته و اجرا کنم.

وی برگزاری آیین های مذهبی در کشور را ناکافی خواند و گفت: من یک مثال بزنم و بارها گفتم که  امروز چرا طلاق در جامعه فراوان هست، چرا مشکلات خانواده ای فراوان هست؟ البته به نظر من  چون دیگر مرشدان و تقالان و تعزیه خوانان نیستند و دیگر مردم نفس به نفس اجرای هنرمندان آئینی را نمی بینند تا با الگو های خود به صورت ملموس آشنا شوند مگر در تلویزیون و رادیو که آنهم از نظرم کافی نیست.

میرزاعلی ادامه داد: مسئولان هم کمتر از گذشته به این هنر بها می دهند. به جرات بگویم نقالی و تعزیه در دید مدیران خصوصاً ارشاد جایگاهی که پیدا نکرده هیچ همان هم که پیدا کرده بود را از دست داد.

این هنرمند عاشورایی در ادامه در مورد تحول نمایش های مذهبی و تعزیه بیان کرد: تعزیه از بعد انقلاب تحولات بسیاری را تجربه کرده و خوشبختانه رشد قابل توجهی داشته است و امروز ثبت در یونسکو شده یعنی ثبت جهانی شدن این هنر خود اتفاق بزرگی است که در دولت دهم اتفاق افتاد.

وی ادامه داد: بعد از انقلاب تعداد زیادی از نقالان و پرده خوانان از دنیا رفتند و جوانان دیگر به این عرصه پا نگذاشتند تا ۱۵ سال پیش که بنده حقیر چون پدر در پدر در این عرصه فعالیت داشتند وارد کار شدم و به صورت حرفه ای به آن پرداختم و با دیدن من جوانها هم علاقه مند به این حوزه شدند و امروز نزدیک به ۵۰ مرد و زن در این عرصه فعالیت مداوم دارند.

مرشد میرزاعلی تعزیه را در خون ایرانی ها نهادینه خواند و تصریح کرد: این هنر در نهاد ایرانی هست. داستان گویی در خون ایرانی هست و خدارو شکر با آنکه حمایت آنچنانی نمی شویم ولی به لطف حضرت مولا امروز در شناخت نقالی و پرده خوانی به نسل جدید موفق بودیم و اگر کمی مدیران ارزش دهند شاید به دوران طلایی این هنر دست پیدا کنیم و همه گان بدانند این هنر ابزار حقیقتاً خوبی برای فرهنگ سازی است.

جوان عرصه نقالی کشور دوران کودکی اش را سرتاسر مملو از خاطراتی با نقالی و پرده خوانی خواند و ادامه داد: من خاطره زیاد دارم، از دوران کودکی در جای جای ایران به همراه پدر مرشد استاد ابولحسن میرزاعلی تنها دارنده مدرک دکتری نقالی و پرده خوانی در ایران سفر می کردم.

وی عشق به اهل بیت و داستان گویی را دلیل اصلی علاقه اش به نقالی و پرده خوانی دانست و خاطر نشان کرد: اما چرا به این هنر روی آوردم؟ علتش فقط عشق  به داستان گویی و نوع اجرای متفاوت آن و دوم این هنر در خون من بود. من در کنار نقالی شاهنامه و ادبیات کهن ایرانی عاشقانه از اهل بیت داستان گفته ام چون به عنوان یک مرشد که کارش رشد و تعالی بخشیدن مخاطبش هست وظیفه دارم نهضت عاشورا، آزادی و ایثار در راه حضرت حق را بار ها و بارها توسط هنر داستانگویی گوش زد کنم.

نقال خوانی+تاریخچه پرده خوانی در ایران